Πέμπτη 29 Σεπτεμβρίου 2016

Μαύρα φεγγάρια, μαύρα μεσάνυχτα και λοιπά… εσχατολογικά φαινόμενα


Το κύριο προϊόν αυτής της χώρας είναι –καλώς ή κακώς- ο τουρισμός. Τουτέστιν, παράγουμε τουριστικές υπηρεσίες εις βάρος άλλων πραγμάτων που δεν παράγουμε, και ως εκ τούτου υποχρεωτικά εισάγουμε –από έξυπνα κινητά μέχρι λεμόνια. Τελευταία κάνουμε και άλλου είδους εισαγωγές: διαδικτυακή αερολογία, συνήθως από την αντίπερα ακτή του Ατλαντικού. Μια πρόχειρη μετάφραση, αντιγραφή, επικόλληση, ανάρτηση σε κάποιον ιστότοπο και βουαλά! Έτοιμο το δημοσίευμα για περαιτέρω... κοπυπαστηδόν αναπαραγωγή και σε άλλα μέσα προς τέρψη και ενημέρωση(;) του ανυποψίαστου αναγνώστη.

«Μαζική κουλτούρα, όγκοι κοπριά», που τραγουδούσε κι ο Σαββόπουλος. Το δυστύχημα, όμως, είναι άλλο. Λείπει από τον μέσο αναγνώστη η κριτική σκέψη. Και ειδικότερα σε ό,τι αφορά επιστημονικά θέματα λείπει διπλά, καθώς η στοιχειώδης κατάρτιση γύρω από απλά, καθημερινά επιστημονικά ζητήματα είναι συνήθως ανύπαρκτη. Ζητήματα τόσο απλά και τόσο προφανή όπως ότι η Γη γυρίζει γύρω από τον Ήλιο ή ότι η Σελήνη γυρίζει γύρω από τη Γη. Και όμως, αν ρωτήσει κανείς έναν ανυποψίαστο περαστικό στο δρόμο θα διαπιστώσει ότι ακόμη και γύρω από τέτοια θέματα υπάρχει σύγχυση. Ερωτήσεις όπως γιατί έχουμε εναλλαγή ημέρας και νύχτας, εναλλαγή εποχών ή γιατί το φεγγάρι παρουσιάζει φάσεις είναι δυνατόν να προκαλέσουν αμηχανία. Και κάπου εδώ γίνεται το έδαφος γόνιμο για διαδικτυακές αναρτήσεις σαν και αυτή που κυκλοφορεί τα τελευταία εικοσιτετράωρα στο ελληνικό διαδίκτυο, για ένα επικείμενο «μαύρο φεγγάρι» που είναι ικανό να φέρει τη συντέλεια του κόσμου. Πριν συνεχίσω, παραθέτω αυτούσια την ανάρτηση που έχει κλωνοποιηθεί σε πλείστους ιστοτόπους, για την περίπτωση που κάποιος δεν την έχει ήδη διαβάσει:
«Ένα σπάνιο ουράνιο γεγονός αναμένουν οι επιστήμονες στις 30 Σεπτεμβρίου το οποίο πολλοί συνδέουν με την Αποκάλυψη και πρόκειται για το θεαματικό «Μαύρο Φεγγάρι». Ένα φαινόμενο το οποίο συμβαίνει όταν η φωτεινή πλευρά του φεγγαριού θα είναι από την άλλη πλευρά, επομένως αυτό που θα βλέπουμε από τη Γη θα είναι εξ ολοκλήρου στη σκιά.
Η σελήνη θα καλυφθεί ολόκληρη από τη Γη 
Το φαινόμενο συμβαίνει περίπου κάθε 32 μήνες, αλλά αυτό το διαφορετικό που θα συμβεί στο τέλος του μήνα είναι ότι η σελήνη θα καλυφθεί ολόκληρη από τη Γη. Την πρώτη ημέρα του Σεπτέμβρη ένα εξίσου σημαντικό φαινόμενο έλαβε χώρα, το λεγόμενο «δαχτυλίδι της φωτιάς» δηλαδή μια ηλιακή έκλειψη – όπου το φεγγάρι καλύπτει τη Γη και τον ήλιο πάνω από την Αφρική με αποτέλεσμα να φαίνεται πως ο ήλιος έχει σκοτεινιάσει.
Αυτό το φαινόμενο όμως σε συνδυασμό με την «Μαύρο Φεγγάρι» δεν αποτελεί και τον καλύτερο οιωνό για πολλούς.«Αυτά τα φαινόμενα μας ενημερώνουν ότι ο Ιησούς θα έρθει σύντομα κοντά μας. Πλησιάζει το τέλος του κόσμου και το τέλος της ζωής πάνω στη Γη για κάθε ανθρώπινη ύπαρξη. Κάθε μέρα, θα πρέπει να έρθουμε πιο κοντά στον Σωτήρα μας τον Ιησού Χριστό. Κανένας δεν μπορεί να ξεφύγει από αυτά που συμβαίνουν στη Γη» γράφουν στο facebook λάτρεις των θεωριών συνωμοσίας.«Ο Κύριος θα κάνει το φεγγάρι να γίνει κόκκινα σαν αίμα … και μετά να γίνει μαύρο. Σας ακούγεται γνωστό;» γράφει ένας άλλος.

Υπάρχουν επίσης και κάποιοι άλλοι που υποστηρίζουν πως στην Αγία Γραφή στο Κατά Λουκά αναφέρεται το εξής:«Και πρέπει να υπάρχουν σημεία στον ήλιο και στο φεγγάρι και στα αστέρια και από από πάνω η ανησυχία των εθνών και την αμηχανία,. Η θάλασσα και τα κύματα εκτοξεύονται, οι καρδιές των ανθρώπων γεμίζουν με φόβο και ψάχνουν για εκείνα τα πράγματα που έρχονται στη Γη».
Ωστόσο, οι επιστήμονες λένε ότι δεν υπάρχει τίποτα να φοβηθούν οι άνθρωποι, και η Γη θα συνεχίσει κανονικά να υπάρχει και μετά το «Μαύρο Φεγγάρι».Το φαινόμενο θα είναι κυρίως ορατό σύμφωνα με τους επιστήμονες στο δυτικό ημισφαίριο, πάνω από τη Βόρεια και Νότια Αμερική. Στην Ευρώπη θα γίνει κυρίως ορατό από τις χώρες της Δύσης.»

Αυτό το δημοσίευμα αναρτήθηκε και σε ιστότοπους σοβαρών μέσων ενημέρωσης, ενώ μεταδόθηκε ακόμη και από το κρατικό ραδιόφωνο. Ευτυχώς, κάποιοι ακολούθησαν πιο μετριοπαθή οδό και απέφυγαν τις καταστροφολογικές αναφορές, χωρίς όμως να απουσιάζουν και πάλι οι κραυγαλέες ανακρίβειες (γίνεται λόγος για εντυπωσιακό φαινόμενο που οι αστρονόμοι αναμένουν με αγωνία και που θα είναι ορατό το βράδυ της 30ης Σεπτεμβρίου, και άλλα διάφορα). Πριν σχολιάσω οτιδήποτε, να ξεκαθαρίσω ότι «μαύρο φεγγάρι» είναι ένας μη αστρονομικός όρος που προέρχεται από τη λαϊκή παράδοση των Αγγλοσαξόνων και χρησιμοποιείται για να δηλώσει διαφορετικά πράγματα, όπως:

- Δύο νέα φεγγάρια στη διάρκεια ενός ημερολογιακού μήνα
- Τέσσερα νέα φεγγάρια στη διάρκεια μιας ημερολογιακής εποχής (από τα οποία το τρίτο κατά σειρά χαρακτηρίζεται «μαύρο»)
- Την απουσία νέου φεγγαριού ή πανσελήνου από έναν ημερολογιακό μήνα.

Η τελευταία περίπτωση είναι δυνατό να συμβεί μόνο τον Φεβρουάριο, ο οποίος έχει μικρότερη διάρκεια από τον συνοδικό μήνα, που είναι το χρονικό διάστημα στο οποίο επαναλαμβάνονται οι σεληνιακές φάσεις και που έχει μέση διάρκεια 29,53 ημέρες. To επικείμενο «μαύρο φεγγάρι» αναφέρεται στην πρώτη περίπτωση. 




Αλλά τι είναι αυτό το περιβόητο «μαύρο φεγγάρι»; Όπως λέει και το δημοσίευμα, είναι «ένα φαινόμενο το οποίο συμβαίνει όταν η φωτεινή πλευρά του φεγγαριού θα είναι από την άλλη πλευρά, επομένως αυτό που θα βλέπουμε από τη Γη θα είναι εξ ολοκλήρου στη σκιά». Μάλιστα. Ας αρχίσoυμε από τα βασικά: το φεγγάρι είναι μια σφαίρα (με πολύ ικανοποιητική προσέγγιση) σε τροχιά γύρω από μία άλλη σφαίρα -τη Γη- ενώ και οι δύο μαζί περιφέρονται γύρω από μια τρίτη σφαίρα -τον Ήλιο- η οποία βρίσκεται σε αρκετά μεγάλη απόσταση και επιπλέον έχει την ιδιότητα να φωτοβολεί. Τα υπόλοιπα είναι απλή γεωμετρία: ο Ήλιος φωτίζει τόσο τη Γη όσο και τη Σελήνη, όμως εξαιτίας του σφαιρικού σχήματός τους κάθε στιγμή φωτίζεται μόνον η μισή τους επιφάνεια, το ένα τους ημισφαίριο. Καθώς η Γη περιστρέφεται γύρω από τον άξονά της μια φορά κάθε εικοσιτετράωρο, οι διάφοροι τόποι της επιφάνειάς της μεταβαίνουν από το φωτιζόμενο στο σκοτεινό ημισφαίριό της και ξανά στο φωτεινό και προκύπτει έτσι η εναλλαγή ημέρας και νύχτας. Καθώς η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη, στρέφει κάθε στιγμή προς αυτήν διαφορετικό τμήμα του φωτιζόμενου και του σκοτεινού ημισφαιρίου της και προκύπτει με αυτό τον τρόπο η εναλλαγή των φάσεων που παρατηρούμε από τη Γη κάθε μήνα. Οι φάσεις του φεγγαριού δεν είναι τίποτε άλλο από το ημερονύχτιό του όπως το βλέπει ένας επίγειος παρατηρητής. 

Το επίπεδο της τροχιάς της Σελήνης σχεδόν ταυτίζεται με αυτό της τροχιάς της Γης –σχηματίζουν μια μικρή γωνία πέντε περίπου μοιρών. Αυτό έχει ως συνέπεια, καθώς η Σελήνη περιφέρεται γύρω από τη Γη, κάποια στιγμή να περνά σχεδόν ανάμεσα από τη Γη και τον Ήλιο και κάποια άλλη στιγμή να βρίσκεται στην αντίθετη διεύθυνση από τον Ήλιο. Στη δεύτερη περίπτωση η Σελήνη στρέφει εξολοκλήρου το φωτιζόμενο ημισφαίριό της προς τη Γη και έχουμε πανσέληνο. Στην πρώτη περίπτωση έχουμε αυτό που ονομάζεται νέα Σελήνη, και το φωτιζόμενο ημισφαίριο του φεγγαριού στρέφεται εξολοκλήρου προς τον Ήλιο, ενώ το σκοτεινό στρέφεται εξολοκλήρου προς τη Γη. Με λίγα λόγια συμβαίνει αυτό ακριβώς που περιγράφεται στο παραπάνω απόσπασμα του δημοσιεύματος. Προσπερνάω το σχόλιο ότι «η σελήνη θα καλυφθεί ολόκληρη από τη Γη», που δεν έχει καν νόημα (η Σελήνη καλύπτεται κάθε μέρα από τη Γη, στο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από τη δύση της μέχρι την ανατολή της). Το «μαύρο φεγγάρι» είναι μια νέα σελήνη σαν κι αυτές που συμβαίνουν κάθε μήνα και τίποτε παραπάνω. Κι επειδή τη στιγμή που συμβαίνει η νέα Σελήνη το φεγγάρι βρίσκεται σχεδόν στην ίδια διεύθυνση με τον Ήλιο, το φαινόμενο δεν είναι καν ορατό, με τον ουρανό λουσμένο στο φως της ημέρας.

Νέα Σελήνη συμβαίνει μια φορά κάθε μήνα, για την ακρίβεια κάθε συνοδικό μήνα, όπως εξάλλου είπαμε και πρωτύτερα. Επειδή όμως ο συνοδικός μήνας έχει μικρότερη διάρκεια από τη μέση διάρκεια ενός ημερολογιακού μήνα, στη διάρκεια ενός ημερολογιακού έτους αντιστοιχούν δώδεκα πλήρεις εναλλαγές σεληνιακών φάσεων και κάτι. Κάθε 32-33 μήνες, κατά μέσο όρο, η συσσωρευμένη διαφορά κάνει να προκύπτει μια επιπλέον πανσέληνος ή μια επιπλέον νέα Σελήνη στη διάρκεια του ημερολογιακού έτους, η οποία αναγκαστικά θα συμπέσει μαζί με κάποια άλλη στη διάρκεια ενός ημερολογιακού μήνα, εκτός, βεβαίως, του Φεβρουαρίου -είναι τα λεγόμενα «μπλε» και «μαύρα» φεγγάρια. Επομένως, η μόνη διαφορά που έχει το «μαύρο» νέο φεγγάρι από τα υπόλοιπα είναι ότι είναι το δεύτερο τέτοιο που στριμώχνεται μέσα σε έναν ημερολογιακό μήνα, πράγμα που έχει να κάνει αποκλειστικά και μόνο με τον τρόπο που έχουν αποφασίσει οι άνθρωποι να μετρούν το χρόνο και τίποτε άλλο. Ούτε πιο θεαματικό είναι (πώς θα μπορούσε, άλλωστε, αφού είναι αθέατο), ούτε ασκεί στα επίγεια την όποια διαφορετική επίδραση απ’ ό,τι συνήθως. Και ούτε σπάνιο θα μπορούσε να χαρακτηριστεί, με συχνότητα εμφάνισης μια φορά κάθε κάτι λιγότερο από τρία χρόνια· στη διάρκεια των τελευταίων δύο χιλιάδων ετών –χονδρικά το διάστημα που χρησιμοποιείται το ιουλιανό και το γρηγοριανό ημερολόγιο- έχουν σημειωθεί 736 «μαύρα» φεγγάρια.

Παρεμπιπτόντως, το επικείμενο νέο φεγγάρι θα είναι «μαύρο» μόνο για τους κατοίκους του δυτικού ημισφαιρίου, καθώς τη στιγμή που θα ευθυγραμμιστούν η Γη, η Σελήνη και ο Ήλιος ώστε να σημειωθεί νέα Σελήνη, στην Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία θα έχει αλλάξει η ημερομηνία και θα έχουμε 1η Οκτωβρίου (η νέα Σελήνη θα συμβεί στις 3:11 τα ξημερώματα ώρα Ελλάδας). Για εμάς εδώ το «μαύρο» φεγγάρι θα σημειωθεί στις 30 Οκτωβρίου, στις 19:38 –οπότε θα είναι «μαύρο» και με την έννοια του τρίτου από τα τέσσερα νέα φεγγάρια του φθινοπώρου.

Όσο για τους ισχυρισμούς περί συντέλειας του κόσμου, μόνο θυμηδία μπορούν να προκαλέσουν. Η συντέλεια δεν θα έρθει. Πολλώ δε μάλλον εξαιτίας ενός φαινομένου που συμβαίνει κάθε δυόμισι με τρία χρόνια. Και όχι, η ηλιακή έκλειψη που προηγήθηκε στις αρχές του μήνα δεν επιδεινώνει με κανέναν τρόπο την κατάσταση. Η ηλιακή έκλειψη είναι απλώς ένα νέο φεγγάρι που τυχαίνει να βρίσκεται ακριβώς μπροστά από τoν Ήλιο και τίποτε παραπάνω –βεβαίως, είναι εντυπωσιακό και έχει ιδιαίτερο παρατηρησιακό ενδιαφέρον, αλλά μόνον αυτό.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου