Τρίτη 28 Απριλίου 2015




Είναι αναμφίβολα ένα απο τα πιο αινιγματικά για την ώρα αντικείμενα του Σύμπαντοs,και ένα γοητευτικό μυστήριο για την σύγχρονη Αστρονομία.Ο λόγοs για το Νέφοs Χιμίκο,Το πιο μαζικό αντικείμενο του πρώιμου Σύμπαντοs.Eνα τεράστιο νέφοs αερίων,σε απόσταση 12,9 δισεκατομμυρίων ετών φωτόs,που εκτέινεται σε μια απόσταση 55.000 ετών φωτοs,λίγο μεγαλύτερο δηλαδή απο το ήμισυ του δικού μαs Γαλαξία.Δανείστηκε το όνομα του απο την βασίλισα-σαμάνο Χιμίκο,που έζησε στην Ιαπωνία τον 3ο μΧ αίωνα.Ο λόγοs που προβληματίζει τουs ειδικούs τόσο πολύ έιναι γιατί ακόμα δεν έχει κατανοηθεί τόσο η προέλευση του,όσο και το τί ακριβώs ήταν.Αρχικέs εικασίεs για πιθανό υπολειμα γαλαξιακήs συγκρουσηs,μάλλον εγκαταλείπονται,καθώs το Νέφοs αποτελλέιται μόνο απο Υδρογόνο και Ηλιο,με παντελή απουσιά βαρύτερων στοιχείων,συμπεριλαμβανομένου και του Ανθρακα,όπωs θα συνέβαινε αν το Νέφοs προερχόταν απο θνήσκοντα άστρα.Την απόψη αυτή φαίνεται να επιβεβαιώνει και η χρονική περίοδοs που σχηματίστηκε,400 με 800 εκατομμύρια χρόνια μετά την Μεγάλη Εκρήξη,περίοδο που μόλιs είχε ξεκινήσει η δημιουργία Πρωτογαλαξίων,απο τουs νεαρούs τοτε αστέρεs,αρα το χρονικό διάστημα δεν επαρκεί για να χαρακτηριστέι υπόλλειμα Γαλαξία.H μέχρι στιγμήs λογικότερη εξήγηση έιναι οτι αποτελέι την "αστρική μήτρα" μετέπειτα σχηματισθέντοs Γαλαξία,καθώs 12,9 δισεκατομμύρια έτη φωτόs,είναι στην πραγματικότητα 12,9 δισεκατομμύρια χρόνια στο Παρελθόν.

Σάββατο 25 Απριλίου 2015

Eίναι αναμφίβολα έναs απο τουs μεγαλύτερουs και πλέον εντυωσιακούs αστερισμούs.Ο αειφανήs (πάντοτε ορατόs) στο Βόρειο Ημισφάιριο αστερισμόs του
Δράκοντα,κατέχει την όγδοη σε θέση σε έκταση απο τουs συνολικά 88 αστερισμούs.Ο αστρικόs αυτόs σχηματισμόs έιναι ορατόs απο γεωγραφικά πλάτη που ξεκινούν λίγο κάτω απο τον Ισημερινό,μέχρι και τον Βόρειο Πόλο."φύλακαs" του Βόρειου ουράνιου πόλου,μεσουρανεί κατα τουs θερινούs μήνεs. Μπορεί να στερείται πολύ λαμπρών άστρων,άλλα δεν στερείται καθόλου αξιοπαρατήρητων αντικειμένων,όπωs το πανέμορφο πλανητικό Νεφέλωμα "Μάτι τηs γάταs" σε απόσταση 3000 ετών φωτόs.Aλλα και αρκετών διπλών αστέρων,μακρινών γαλαξιών και γαλαξιακών σμηνών.Ο Νάνοs Γαλαξίαs του Δράκοντα,σε απόσταση 220 χιλιάδων ετών φωτόs,άλλα και το μακρινό γαλαξιακό σμήνοs Αbell 2218,στα 3 δισεκατομμύρια έτη φωτόs,έιναι μερικά απο τα πολύ αξιοσημείωτα αντικείμενα του αστερισμού.Σημαντικόs επίσηs και για την ανακάλυψη Εξωπλανητών,καθώs έχουν μέχρι τώρα εντοπιστεί 9 άστρα με πλανητικά συστήματα.Σε ότι αφορά τα άστρα του,μπορεί να μην εντυπωσιάζουν με την λαμπρότητα τουs,άλλα έιναι αξιοσημείωτα,όπωs το Α Δράκοντα,γνωστό και ώs Θούμπαν.Πολικόs Αστέραs πρίν απο 4 με 6 χιλιάδεs χρόνια,θα επανέλθει στην θέση αυτή σε περίπου 19.000 χρόνια.Οι πυραμίδεs τηs Γκίζα χτίστηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε ο Θούμπαν να ευθυγραμμίζεται με συγκεκριμένο αεροθάλαμο,καθιστώνταs τον ορατό στο εσωτερικό τουs.Ο Θούμπαν είναι έναs κυανόs γίγανταs σε απόσταση 310 ετών φωτόs.
Το Γ Δρακου αποτελλέι όμωs το λαμπρότερο άστρο αυτού του αστερισμού.Γνωστόs και με το ιδιαίτερο όνομα Ελτανίν,αραβικήs προέλευσηs όνομα που σημαίνει "Το Μεγάλο Ερπετό".Βρίσκεται σε απόσταση 155 ετών φωτόs,ενώ σε 1,5 εκατομμύριο χρόνια αναμένεται να προσεγγίσει το Ηλιακό μαs Σύστημα στα 28 έτη φωτόs,γεγονόs που θα τον κάνει σχεδόν τόσο λαμπρό,όσο και τον Σείριο.
Η δέ μυθολογία που συνοδεύει τον αστερισμό είναι εντυπωσιακή.Το επίμηκεs σχήμα του αστερισμού,προσεγγίζει αρκετά το περίγραμμα του μυθολογικού τέρατοs.Κοινόs και επαναλβανόμενοs μύθοs απο πάρα πολλούs λαούs,ο Δράκονταs,άλλοτε συμβολίζει τον Φόβο,άλλοτε το Κακό,άλλοτε μπορεί να εμφανιστεί και ωs σύμβολο Σοφίαs και Γνώσηs.Πιθανώs αυτό το αρχέτυπο να έχει γονιδιακά κληδοτηθεί απο τουs δενδρόβιουs προγόνουs του Ανθρώπου,αφού μάλλον συμβολίζει τον φόβο που βίωναν απο ανάλογα αρπακτικά.
Ο πιο διαδεδομένοs μύθοs έχει να κάνει με τον Δράκο Λάδωνα,γνωστό απο τουs 12 άθλουs του Ηρακλή.Είναι ο Δράκοs που φύλαγε τα Μήλα των Εσπερίδων,και που σκότωσε ο Ηρακλήs.Καθώs όλη σχεδόν η Ελληνική Μυθολογία απεικονίζεται στον Ουρανό,ο Δράκων και ο Ηρακλήs είναι "γειτονικοί" αστερισμοί.Η ρωμαική εκδοχή,αναφέρει τον Δράκοντα ωs έναν απο τουs Τιτάνεs που πολέμησαν τουs Θεούs κατά την Τιτανομαχία.Σκοτώθηκε απο την Θεά Αθηνά,και καταστερίστηκε γύρω απο τον Βόρειο Ουράνιο Πολο.

Τετάρτη 22 Απριλίου 2015




Ανάμεσα στην απεραντοσύνη του Διαστήματοs,και στιs αποστάσειs που πραγματικά είναι πολλέs φορέs δύσκολο να συλλάβει η αντίληψη μαs,υπάρχει μια άπιστευτη πληθώρα απο φαινόμενα και σώματα,που αν μή τι άλλο μαs προκαλούν αρκετέs φορέs να αναθεωρήσουμε πολλά "μέτρα και σταθμά',και να πάμε την Σκέψη και την Επιστήμη ένα βήμα παρακάτω.Και όταν το Διάστημα θέλει να εντυπωσιάσει έχει πάρα πολλόυs και πολύ πειστικούs τρόπουs.Εναs απο αυτούs είναι το Large Quasar Group,LQG για συντομία.Πρόκειται για την μεγαλύτερη εωs τώρα γνωστή δομή υληs στο Σύμπαν.To μεγαλύτερο "σώμα" κατα μια έννοια.Αποτελλέιται απο 73 κβάζαρs,δηλαδή ενεργούs πυρήνεs Γαλαξιών,στην ουσία την υπερμαζική κεντρική Μαυρη Τρύπα στο κέντρο του,και την άλω του εναπομείναντοs υλικού,που καθώs στροβιλίζεται υπο συνθήκεs εξαιρετικήs πίεσηs και ταχύτηταs,ανα διαστημάτα εκτοξέυον εξαιρετικά ισχυρεs ΄δεσμεs φωτόs και ακτινοβολίαs.Το LQG έχει την εξωπραγματική μέση διάμετρο του 1,4 δισεκατομμυρίου χιλιομέτρων,ένω λόγω του ακανόνιστου σχήματοs του η απόσταση των δυο πλέον απομακρυσμένων σημέιων του φτάνει τα 4 δισεκατομύρια έτη φωτόs.Ωs μέτρο σύγκρισηs τον δικό μαs Γαλαξία χωρίζουν απο αυτον τηs Ανδρομέδαs..μόλιs 2,5 εκατομμύρια έτη φωτόs.Αν και έιναι γνωστό εδω και δεκατέιεs οτι οι Κβάζαρs τέινουν να δημιουργούν ανάλογes δομέs,ποτέ δεν είχε παρατηρηθέι κατι τόσο μαζικό.Δομή που προκαλέι την ίδια την Κοσμολογική Αρχή,κατά την οπόια η Υλη έιναι ομογενώs κατανεμημένη στιs πολύ μεγάλεs
αποτάσειs.Πράγματι σύμφωνα με την Αρχή καμιά αναλογη συγκέντρωση δεν θα μπορόύσε να ξεπερνά σε διάμετρο τα 1,2 δισεκατομμύρια ετη φωτόs.Το LQG φαίνεται να ξεπερνά κατά πολύ αυτό το όριο.

Κυριακή 19 Απριλίου 2015

Η Μεγάλη και Μικρή Αρκτοs,Η Κασσιόπη,ο Κηφέαs,ο Δράκονταs και η Καμηλοπαρδαλη,είναι σχηματισμοί αστερίων με τουs όποιουs,όλοι είμαστε λίγο έωs πολύ γνώριμοι.Ακόμα κι αν δεν ξέρουμε την ακριβή ονομασία του σχηματισμού,είμαστε εξοικειωμένοι με το σχήμα,καθώs ωs κάτοικοι του Βόρειου Ημισφαιρίου,βλέπουμε μόνιμα τουs 6 αυτούs αειφανέιs αστερισμούs.ορατούs δηλαδή καθόλη την διάρκεια του χρόνου,καθώs είναι πέριξ του Βορρά.Αν βάλουμε και ορισμένουs πολύ γνωστούs αμφιφανέιs,όπωs ο Ωριωναs,ο Σκορπιόs και ο Τοξότηs,αρχίζει και σχηματίζεται μια πιο γνώριμη ουράνια εικόνα.Η δε Μυθολογία που συνοδεύει τον κάθε αστερισμό είναι πλούσια,και θα μπορούσαν να γεμίσουν τόμοι βιβλίων μιλώνταs μόνο για αυτό.Οι κάτοικοι του Νότιου Ημισφαιρίου,ίδιωs όσοι ζόυν κάτω απο τον Τροπικό του Αιγόκερω,έχουν μια εντελώs διαφορετική νυχτερινή εικόνα.Κατά κάποιο τρόπο έιναι λίγο πιο τυχεροί,καθώs ο Νότιοs Ουρανόs έιναι λίγο πλούσιοs σε "αξιοθέατα".Ετσι οι κάτοικοι τηs Χιλήs,Αργεντινήs,Νοτίου Αφρικήs,Αυστραλίαs και Νέαs Ζηλανδίαs,μπορούν να θαυμάζουν σχεδόν όλο τον χρόνο τα Νέφη του Μαγγελάνου,ή τον επιβλητικό Κανώπο,άλλα και το Α Κενταύρου,και τον γνωστό Σταυρό του Νότου.Παράλληλα έχουν μια καλύτερη εικόνα πρόs το κέντρο του Γαλαξία μαs,ειδικά τουs χειμερινούs μήνεs.Στην θέση των μυθολογικών πλασμάτων και ζώων του Βορείου Ημισφαιριου,οι Νότιοι Αστερισμοί απεικονίζουν κατά κύριο λόγο ναυτικά αντικέιμενα,καθώs η ονοματοδοσία έγινε απο τουs Ευρωπάιoυs θαλασσοπόρουs που ανακάλυπταν αυτή την "Νέα Γή".Ετσι έχουμε "Πυξίδα" και "Πρύμνη",άλλα και ¨Καρίνa" και "Τουκάνα" (έιδοs εξωτικού πτηνού).Μπορεί η περιγραφή των αστερισμών να στερέιται την φαντασία των ανάλογων του Βορείου,άλλα αρκετοί αυτόχθονεs λαοί,όπωs οι Αβορίγινεs,οι Μάορι και οι Πολυνήσιοι,έχουν αναπτύξει μύθουs για τουs αστερισμούs αυτούs,που δεν έχουν να ζηλέψουν και πολλά απο τουs αντίστοιχουs του Βορείου.



Eνα απο τα πλέον ενδιαφεροντα φαινόμενα που συνοδεύουν εν γένει την μελέτη των άστρων,έιναι τα Υπερ-ταχέωs κινούμενα άστρα,Hypervelocity stars όπωs απαντώνται συνήθωs.Πρόκειται για μια μικρή ομάδα άστρων,δεν υπερβαίνουν για την ώρα τα 20 σε αριθμό,που θεωρητικά ξεκίνησε να μελετάται η ύπαρξη τουs στα τέλη τηs δεκαετέιαs του 80,για να αρχίσουν να πιστοποιούνται μόλιs απο την προηγούμενη δεκετέια.Αν και πρόκειται για εξαιρετικό άλλα και πολύπλοκο θέμα,γενικά ωs Ηypervelocity stars ορίζονται τα άστρα που η ταχύτητα τουs υπαρβαίνει τα 1000 Km/sec.Πρόκειται συνήθωs για άστρα που αποτελλούν μέλη διπλού συστήματοs και κινούμενα κοντά στο γαλαξιακό κέντρο,ενα εκ των δύο μελών καθώs αλληλεπιδρά με την υπερμαζική Μαύρη τρύπα στο κέντρο του Γαλαξία,εκσφενδονίζεται (φαινόμενο βαρυτικήs "σφεντόναs") με ταχύτητεs που σύνήθωs ξεπερνούν και την ίδια την ταχύτητα διαφυγήs απο τον Γαλαξία,στέλνονταs το άστρο στο διαστρικό κενό.Φαινόμενο όμωs αρκετά σπάνιο,με συχνότητα 1 φορά στα 100.000 χρόνια,καθώs για να συμβεί αυτό θα πρέπει το διπλό σύστημα να προσεγγίσει την Μαύρη τρύπα υπο συγκεκριμένη γωνία.Μια άλλη πιθανή προέλευση,είναι απο έκρηξη supernova σε πολλάπλό αστρικό σύστημα.Χαρακτηριστικόs εκπρόπωποs τηs ομάδαs αυτή,έιναι το άστρο LAMOST-HVS1-.Βρίσκεται σε απόσταση 42.400 ετών φωτόs μακριά μαs,και κινέιται με την εξωπραγματική ταχύτητα των 1,6 εκατομμυρίων km/h.

Πέμπτη 16 Απριλίου 2015

                                                                   HYPERNOVA
Αναμφίβολα οι εκρήξειs υπερκαινοφανών γνωστέs περισσότερο με τον όρο Supernova,συγκαταλέγονται ανάμεσα στα ομορφότερα και εντυπωσιακότερα θεάματα που
μπορεί να μαs προσφέρει το Σύμπαν.Η κατάρρευση ενόs αστέρα με πολλάπλασια μάζα απο
αυτή του Ηλιου,και η βίαιη εκτίναξη των στρωμάτων τηs ατμόσφαιραs του,εκτόs απο το
όμορφο του θεάματοs,υπήρξαν και έιναι θεμελιώδουs σημασίαs,καθώs με τον "θάνατο" τουs,
απελευθερώνουν τα βαρύτερα στοιχεία που είναι βασικά για τον σχηματισμό πλανητων όπωs
η Γή.Απο μια ανάλογη έκρηξη αρκετά δισεκατομμύρια χρόνια πρίν,προήλθε και το υλικό που
τελικά σχημάτισε το Ηλιακό μαs Σύστημα.
Κάποια άστρα όμωs "πεθαίνουν" ακόμα εντυπωσιακότερα,δημιουργώνταs εκρήξειs που για λίγα
δευτερόλεπτα ακτινοβολούν με λάμψη μεγαλύτερη όλων των άστρων του Γαλαξία τουs.Η ειδική
αυτή κατηγορία άστρων δίνει εκρήξειs Ηypernova.Πρόκειται για εξαιρετικά μαζικά άστρα,άνω των
30 ηλιακών μαζών,των οποίον η έκρηξη απελευθερώνει ενέργεια κατά πολύ πολλαπλάσια των κοινών
Supernova.H βαρυτική κατάρρευση είναι τόσο ισχυρή,που κυριολεκτικά το άστρο διαλύεται στα εξ ών συνετέθει,ούτε δε ο πυρήναs του μένει στο "απυρόβλητο",καθώs αντί να καταλήξει σε Αστέρα Νετρονίων όπωs συμβάινει με τουs Supernova,σχηματίζει μια Μαύρη Τρύπα.Είναι τέτοια η ένταση τηs έκρηξηs,που μέσα σε λίγα μόλιs δευτερόλεπτα,απελευθερώνει ενέργεια περισσότερη απο αυτή του Ηλιου σε 10 δισεκατομμύρια χρόνια.Παράλληλα έιναι υπέυθυνοι για τιs ισχυρότερεs εκπομπέs ακτίνων-γ στο Σύμπαν.Αν και οι ακριβείs αιτίεs που οδηγούν σε τόσηs εμβέλειαs εκρήξειs είναι για την ώρα θέμα μελέτηs,η εξαιρετικά γρήγορη ταχύητητα ιδιοπεριστροφήs ενόs τέτοιου μαζικού άστρου,μπορέι να παράγει ανάλογο αποτέλεσμα.Μια άλλη ερμηνεία μιλά για την συγχνώνευση ενόs ζεύγουs μαζικών άστρων.Σε κάθε περίπτωση το αποτέλεσμα είναι μια Μαύρη Τρυπα και εξαιρετικά ισχυρέs εκπομπέs ακτίνων-γ.Παραμένουν όμωs εξαιρετικά σπάνια γεγονότα.Η
συχνότητα εμφάνισηs τουs έιναι περίπου ενάs άνα 1 εκατομμύριο χρόνια.

Δευτέρα 13 Απριλίου 2015

Ζούμε σε έναν βραχώδη πλανήτη,που περιστρέφεται γύρω απο ένα μεσαίου μεγέθουs "μεσήλικο"
άστρο,σε έναν απο τουs βραχιόνεs του Γαλαξία μαs,στα γαλαξιακά "προάστεια",27.000 έτη φωτόs
απο το γαλαξιακό κέντρο.Στην βιόσφαιρα αυτού του πλανήτη,μοιραζόμαστε την Ζωή μαζί με δεκάδεs εκατομμύρια ομάδεs έμβιων όντων,καθώs συνεχίζουμε το ταξίδι μαs στο Σύμπαν,προστατευμένοι απο τιs αφιλόξενεs συνθήκεs που επικρατούν έξω απο την ατμόσφαιρα.Είναι τόσο γνώριμη και
παγιωμένη αυτή η εικόνα,που είναι εξαιρετικά δύσκολο να φανταστεί κανέιs την Γή,και τιs συνθήκεs
που επικρατούν σε αυτή,εχθρικέs προs την Ζωή.
Οι συνθήκεs όμωs δεν ήταν πάντοτε ειδυλλιακέs.Στην μακρά πορεία τηs η Ζωή στην Γή έχει γνωρίσει τουλάχιστον 5 μαζικέs εξαφανίσειs ειδών,βιοτικέs κρίσειs όπωs αλλιώs ονομάζονται,όπου περισσότερο απο το 75% των έμβιων όντων εξαφανίζεται σε διάστημα που μπορεί να ποικίλει απο λίγεs χιλιάδεs χρόνια έωs και μερικά εκατομμύρια.Οι λόγοι ποικίλουν και έιναι αρκετά σύνθετοι,καθώs ο μηχανισμόs που πυροδοτεί αυτέs τιs εξαφανίσειs δεν είναι ακόμα επακριβώs αποσαφηνισμένοs.Σε δύο εξ αυτών όμωs έχουμε πολύ ισχυρέs ενδείξειs οτι η αιτία του "κακού"
ήρθε απο το Διάστημα.
Mια ισχυρή δέσμη ακτίνων-γ απο την έκρηξη ενόs Ηypernova 6.000 έτη φωτόs μακρία,πιθανολογείται
οτι ευθύνεται για την Ορδοβίκια μαζική εξαφάνιση πρίν απο περίπου 445 εκατομμύρια χρόνια.
Οι ακτίνεs-γ έιναι στην πραγματικότητα ηλεκτρομαγνητική ακτινοβολία εξαιρετικά υψηλήs συχνότηταs.Μια απο τιs συνέπειεs τουs ήταν και καταστροφή του μεγαλύτερου μέρουs τηs ζώνηs του
Όζοντοs,αφήνονταs τον πλανήτη εκτεθείμενο στην υπεριώδη ακτινοβολία,με καταστροφικέs συνέπειεs για την Ζωή.Υπολογίζεται οτι περισσότερο απο το 80% όλων των ειδών χάθηκε κατά την Ορδοβίκια μαζική εξαφάνιση.Θα πρέπει όμωs να σημειωθέι οτι ανάλογοι κίνδυνοι έιναι σχετικά σπάνιοι για τη Γή,καθώs βρίσκεται σε μια περιοχή του Γαλαξία σχετικά "ήρεμη" απο τέτοια γεγονότα.Πολύ περισσότερεs επικίνδυνεs ακτινοβολίεs βρίσκουμε προs το κέντρο του Γαλαξία,όπου τα ανάλογα άστρα είναι πολύ περισσότερα.
Η δεύτερη και πιο διάσημη,συνέβει πριν απο 66 εκατομμύρια χρόνια κατά το τέλοs τηs Κρητιδικήs γεωλογικήs περιόδου.Και αυτή με την σειρά τηs εξαφάνισε περισσότερο απο το 75% των ειδών συμπεριλαμβανομένων και των Δεινοσάυρων,τηs κυρίαρχηs ζωικήs ομάδαs εκέινη την εποχή.Δράστηs έναs αστεροειδήs διαμέτρου 10 χιλιομέτρων που έπεσε στην περιοχή που σήμερα καταλαμβάνει ο Κολποs του Μεξικού και η χερσόνησοs του Γιουκατάν.Η ισχύοs 100 τερατόνων ΤΝΤ έκρηξη,2 εκατομμύρια φορέs ισχυρότερη απο την πλέον καταστροφική πυρηνική βόμβα,δημιούργησε τέτοιο ωστικό κύμμα,που πυροδότησε πλανητικήs κλιμακαs πυρκαγιέs και τσουνάμι,ενώ η δυναμική ενέργεια τηs πρόσκρουσηs,αναστάτωσε τιs τεκτονικέs πλάκεs με συνέπεια ισχυρούs σεισμούs και ηφαιστειακέs εκρήξειs.Tέφρα και σκόνη απο την έκρηξη,έμειναν για περίπου 10 χρόνια στην ατμόσφαιρα,εμποδίζονταs τιs ακτίνεs του Ηλιου,δημιουργώνταs συνθήκεs "Πυρηνικού Χειμώνα¨",με δραματική πτώση τηs θερμοκρασίαs.Κομβικό σημείο στην εξέλιξη τηs Ζωήs στην Γή,καθώs άνοιξε ο δρόμοs για την μετέπειτα επικράτηση των Θηλαστικών και του Ανθρώπου.Μπορεί οι κίνδυνοι απο ανάλογουs αστεροειδείs να δείχνουν περισσότερο ορατοί καθώs το Ηλιακό Σύστημα βρίθει στην κυριολεξία απο ανάλογα σώματα,ανάλογου μεγέθουs συμβάντα όμωs έιναι σπανιότατα. 

Παρασκευή 10 Απριλίου 2015

Φανταστείτε έναν κόσμο,όπου οι έννοιεs "ημέρα" και "φώs" έιναι παντελώs άγνωστεs.
Εναν κόσμο όπου τα άστρα έιναι μόνο μακρινά φωτεινά στίγματα στον πάντοτε μαύρο
ουρανό,και που στην καλύτερη των περιπτώσεων το κοντινότερο απέχει αρκετά έτη φωτόs.
Φανταστείτε τέλοs έναν κόσμο που ένα έτοs μπορεί να ισοδυναμέι με εκατομμύρια γήινα
έτη.
Όλα αυτά θα μπορούσαν κάλλιστα να γεννηθούν απο την πένα κάποιου συγγραφέα,κάποιοι
έχουν οραματιστεί ανάλογουs κόσμουs.Οι πρόσφατεs ανακαλύψειs όμωs μαs λένε οτι ανάλογοι
κόσμοι κάθε άλλο παρά φανταστικοί είναι.Πρόκεται για τουs Ορφανούs ή Περιπλανώμενουs πλανήτεs.Rogue planets έιναι η συχνότερη ονομασία (και Steppenwolf μια όχι και τόσο συχνή),ονομασία που αποδίδει επακριβώs την φύση αυτών των πλανητών.Πρόκειται για πλανήτεs που κυριολεκτικά "γυρίζουν" ελεύθεροι στον Γαλαξία,χωρίs να υπάγονται σε κάποιο ηλιακό σύστημα,και χωρίs να δεσμέυονται απο την βαρυτική έλξη κανενόs αστέρα ή καφε νάνου.Κινούνται σε αργέs,εξαιρετικά μακροπερίοδεs τροχιέs γύρω απο το κέντρο του Γαλαξία,ολοκληρωνονταs μια πλήρη περιφορά σε αρκετά εκατομμύρια χρόνια.Ο εντοπισμόs τουs είναι εξαιρετικά δύσκολοs με τα
μέσα που διαθέτουμε,καθώs η πολύ μικρή μάζα και διάμετροs,άλλα και η ολοκληρωτκή έλλειψη φωτόs,επιτρέπει μόνο στην μέθοδο του "βαρυτικού φακού" (gravitational lensing) την ανίχνευση
αυτών των πλανητών,και πάντα με μάζα ίση ή μεγαλύτερη του Δία.Για αναλογα σώματα με μικρότερη μάζα,δεν υπάρχει για την ώρα ασφαλήs μέθοδοs εντοπισμού.Οι πιστοποιημένοι για την ώρα έιναι ελάχιστοι,μετρημένοι κυριολεκτικά "στα δάχτυλα".Αρκετοί ακόμα μελετώνται,αν και ο διαχωρισμόs τουs απο τουs ελάχιστα μεγαλύτερουs Καφέ Νάνουs,έιναι δύσκολοs.Ολοι μέχρι στιγμήs έιναι αέριοι γίγαντεs με μάζεs και διαμέτρουs αρκετά μεγαλύτερεs του Δία.
Όσο για το τι ωθεί την δημιουργία τουs,η πιθανότερη εξήγηση έιναι οτι σώματα αυτά σχηματίζονται κανονικά σε πλανητικά συστήματα,άλλα "ωθούνται" σε τροχιέs έξω απο αυτά σε πρωίμη φάση σχηματισμού,όταν οι τροχιέs ακόμα δεν έχουν παγιωθέι,και οι συνθήκεs έιναι περισσότερο χαοτικέs.
Φάση που πέρασε και το δικό μαs Ηλιακό Σύστημα,και που στην διάρκεια τηs σχηματίστηκε και η Σελήνη μεταξύ άλλων,απο την σύγκρουση τηs Πρωτο-Γήs,με ένα σώμα στο μέγεθοs του Αρη,το οποίο οι χαοτικέs βαρυτικέs αλληλεπιδράσειs έφεραν στο εσωτερικό Ηλιακό Σύστημα.Με την ίδια διαδικασία έιναι πιθανή και η "φυγή" ενοs αέριου γίγαντα ή μικρότερου σώματοs απο το ηλιακό του σύστημα.
Αν και η παραμονή στο διαστρικό κενό κάνει την θερμοκρασία των πλανητών αυτών να προσεγγίζει το Απόλυτο μηδέν (-273,15 C),υπό προυποθέσειs μπορούν να έιναι περισσότερο θερμοί απο το
αναμενόμενο.Πιθανότατα αρκετοί απο αυτούs μικρότερηs μάζαs και βραχώδουs επιφάνειαs να έχουν μια πυκνή ατμόσφαιρα απο Υδρογόνο και 'Ηλιο,ατμόσφαιρα που κράτησαν στο ακέραιο,καθώs η πρώιμη φυγή τουs απο το ηλιακό τουs σύστημα τουs "προφύλαξε" απο τον ηλιακό άνεμο και την υπεριώδη ακτινοβολία .Αρκετά δύσκολη είναι και η πιθανότητα να κράτησαν τα σώματα αυτά και τουs δορυφόρουs τουs,αν και πολύ πρόσφατα ανιχνεύθηκε ανάλογο σώμα με πιθανό δορυφόρο.
Σε κάθε περίπτωση έιναι εξαιρετικά ενδιαφέροντα σώματα για μελέτη,και μάλλον αρκετά κοινά,καθώs οι εκτιμήσειs μιλούν για 400 δισεκατομμύρια στον Γαλαξία,πιθανώs υπερτερούν των υπόλοιπων πλανητών σε αναλογία 2 πρόs 1.Η εξέλιξη των μέσων παρατήρησηs τα επόμενα χρόνια,θα φέρει πολύ περισσότερεs απαντήσειs για αυτούs τουs μοναχικούs κόσμουs.

Τρίτη 7 Απριλίου 2015



Ο αστερισμόs των Διδύμων έιναι περισσότερο γνωστόs για τα δύο άστρα που ξεχωρίζουν στον αστρικό αυτό σχηματισμό,και στα οποια οφείλει το όνομα.Τον Κάστορα (A Διδυμων),και τον Πολυδεύκη (Β Διδυμων),τουs γνωστούs Διόσκουρουs τηs Αρχαιότηταs.Απο τα δύο αυτά άστρα,ο Κάστοραs παρουσιάζει ενα μοναδικό χαρακτηριστικό.Δεν έιναι ένα άστρο,άλλα στην πραγματικότητα 6.Πρόκειται για την εξαιρετική περίπτωση ένοs τριπλού συστηματοs διπλών αστέρων,όλα μαζί κινούμενα με περίπλοκεs τροχίεs γύρω απο 'ενα κοινό βαρυτικό κέντρο.Απέχει περίπου 51 έτη φωτόs,αρκετά κοντά για τα αστρονομικά δεδομένα,και τα δυο κύρια άστρα του,ο Κάστορ Α και Β,μόιαζουν στον Ηλιο,αν και είναι ελαφρώs θερμότερα και βαρύτερα.Τα δύο αυτά άστρα,ολοκληρώνουν μια περιστροφή το ένα γύρω απο το άλλο σε περίπου 467 χρόνια,ακολουθούμενα πάντα απο τουs αστρικούs συνοδούs τουs,αμφότεροι ερυθροί νάνοι.Το σύστημα συμπληρώνει ο Κάστορ C,ένα στην πραγματικότητα διπλό σύστημα ερυθρών νάνων,τα μέλη του οποιου περιστρέφονται το ένα γυρω απο το άλλο σε μόλιs 19 ώρεs,άλλα χρειάζονται 14,000 χρόνια για να ολοκληρωσουν μια περιστροφή γύρω απο το βαρυτικό κέντρο του Κάστορα Α και Β,Αξιοσημείωτο το οτι η συνολική μάζα και των 6 σωμάτων,δεν ξεπερνά τιs 6 ηλιακέs.

Κυριακή 5 Απριλίου 2015

Οι συστοιχίεs ραδιοτηλεσκοπίων όπωs η εικονιζόμενη,είναι ενα ακόμα σημαντικό όπλο στην προσπάθεια μαs αφενόs να αποκρυπτογραφήσουμε μυστικά του Σύμπαντοs,φιλτράρωνταs το μή ορατό φάσμα ακτινοβολίαs,αφετέρου έχουν γίνει οι σκαπανέιs στην έρευνα για εξωγήινη ευφύη ζωη,στο πλαίσιο του προγράμματοs SETI.Μια ανάλογη συστοιχία δημιούργησε και ενα απο τα μεγαλύτερα μυστήρια τηs σύγχρονηs Επιστήμηs.
Hταν Αύγουστοs του 1977,όταν ο ερευνητήs Jerry R Erhman,εργαζόταν σε μια ανάλογη συστοιχία,στα πλαίσια του SETI,στο Παν/μιο του Οχάιο.Την σύνηθη ρουτίνα κατάγραφηs αστρικού θορύβου,διέκοψε ένα πολύ ισχυρό σήμα δίαρκειαs 72 δευτερολέπτων.Ο Erhman ανέλυσε το σήμα,και προs μεγάλη εκπληξη ανταποκρίνόταν απόλυτα στιs προδιαγραφέs εξωγήινου ευφυούs σήματοs.Κατέγραψε μάλιστα την έκπληξη του στο χαρτί σημειωνονταs ενα "WOW",έκτοτε η ιστορία αυτή είναι γνωστή ωs "Σημα Wow".Οι προσπάθειεs να επαναλάβει την λήψη ΄'ομωs απέβησαν άκαρπεs,δημιουργώνταs εναν κυκεώνα συζητήσεων και εικασιών,που κρατά μέχρι τιs μέρεs μαs.Για την ιστορία το σήμα προήλθε απο μια περιοχή του Γαλαξία κοντά άστρο Χ του Τοξότη,ενώ φημολογείται οτι ενέπνευσε τον Carl Sagan,να γράψει την νουβέλα "Επαφή",νουβέλα,που μεταφέρθηκε και στην μεγάλη οθόνη με πρωταγωνίστρια την Joddie Foster.
Η πιθανότητα ύπαρξηs εξωγήινηs ζωήs,απασχόλησε τον Ανθρωπο απο την αυγή σχεδόν του πολιτισμού.Το SETI,είναι μια πάρα πολύ σοβαρή προσπάθεια ανίχνευσηs αυτήs τηs πιθανότηταs.Aκρογωνιαίοs λίθοs αυτήs τηs προσπάθειαs έιναι η περίφημη εξίσωση Drake.Αν και μάλλον ανήκει περισσότερο στην σφαίρα τηs Φιλοσοφίαs,έιναι έναs αρκετά χρηστικόs οδηγόs για αναζήτηση ευφυίαs,που μπορεί να μοιάζει με την Ανθρώπινη.
Ν=R*fp*ne*fl*fc*L
Υπολογίζονταs τιs παραμέτρουs τιs εξίσωσηs ,μαs δίνει ενα αριθμητικό αποτέλεσμα Ν,όπου Ν ο αριθμόs των υπαρχόντων πολιτσμών στον Γαλαξία.Aναλυτικά:
R: O ρυθμόs δημιουργίαs των άστρων
fp: Το ποσοστά αυτών που έχουν πλανητικά συστήματα
ne: Ο μέσοs αριθμόs των πλανητών που μπορούν δυνητικά να φιλοξενήσουν ζωή
fl: Το ποσοστό αυτών που κάποια στιγμή θα αναπτύξουν ζωή
fi: Το ποσοστό των πλανητών που έχουν ήδη αναπτύξει νοήμονα ζωή
fc: Το ποσοστό των πολιτισμών που είιναι ικανοί για διαστρική επικοινωνία
L: Το χρονικό διάστημα το οποίο μεσολαβεί απο την στιγμή που έναs πολιτισμόs αναπτύσει ικανότητα για διαστρική επικοινωνία,μέχρι την πιθανή καταστροφή του
Οι τελευταίοι 4 παράγοντεs τηs εξίσωσηs δεν αποτελούν μετρήσιμα μεγέθη,και μόνο εικασίεs και υποθέσειs μπορούν να γίνουν για τον αριθμό τουs.Ανάλογα με τα δεδομένα που εισαγουμε,διαμορφώνεται και ο αριθμόs N.Σύμφωνα με το απαισιόδοξο σενάριο,ο αριθμόs των πολιτισμών στον Γαλαξία μαs είναι απο 1-10.Το αισιόδοξο σενάριο μιλάει για εκαντοντάαδεs χιλιάδεs.
Ο ίδιοs ο Drake τουs προσέγγισε στιs 10.000.Τα νεότερα παρατηρησιακά δεδομένα,και ιδίωs η καταπληκτική δουλειά που γίνεται απο διαστημικό τηλσκόπιο Kepler,ανεβάζουν τον δείκτη των πιθανοτήτων.Με βάση πάντα τα δεδομένα,ενδέχεται να υπάρχουν περισσότεροι απο 30 δισεκατομμύρια πλανήτεs στον Γαλαξία όμοιοι με την Γή.Παράλληλα η ανάπτυξη τηs εξαιρετικά δυναμικήs Επιστήμηs τηs Αστροβιολογίαs,οδηγεί σε νέεs ατραπούs την αντίληψη μαs για το φαινόμενο τηs Ζωήs,χαρτογραφώνταs νέουs τόπουs γνώσηs.
Μια εξαιρετικά ενδιαφέρουσα παράμετροs του ζητήματοs έιναι και οι επιπτώσειs απο μια ενδεχόμενη ανακάλυψη μη γήινηs νοημοσύνηs.Τα φιλοσοφικά,ηθικά,κοινωνικά,ακόμα και θρησκευτικά ζητήματα που απορρέουν απο αυτό,είναι πάρα πολλά.Αλλάζει άρδην τόσο η θέαση,όσο και η αντίληψη του Ανθρώπου για την θέση του στο Σύμπαν