Δευτέρα 30 Μαρτίου 2015




Μια εξαιρετικά φιλόδοξη ιδέα,δημοφιλήs σε αρκετούs επιστήμονεs,ειναι η μετατροπή του πλεόν "γαιόμορφου" των πλανητών,του Άρη,σε μια "Νέα Γή".
Δεδομένου οτι κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον μπόρει το ανθρώπινο γενοs να κληθεί να εγκαταλείψει τον μητρικό πλανήτη,έιτε λόγω πλανητικήs καταστροφήs,είτε για λόγουs πλανητικού εποικισμού,αρκετοί επιστήμονεs διαφόρων ειδικοτήτων,έχουν προτεένει τρόπουs για να επιτευχθει αυτόs ο στόχοs.Αξίζει να σημειωθεί οτι η σημερινή τεχνογνωσία δεν έπαρκεί,αυτό ειναι κατι που θα απασχολήσει τιs επερχόμενεs γενεέs.Παράλληλα ο Άρηs ειναι η καλύτερη δυνατή περίπτωση όχι μόνο λόγω καποιαs γεωλογικήs συγγένειαs με την Γη,άλλα και λόγω του οτι έχουμε ισχυρέs ενδείξειs οτι  4 δισεκατομμύρια χρόνια πριν,έμοιαζε αρκετά με την Γη,με πολύ ηπιότερο κλίμα,και νερό σε υγρή μορφή στην επιφάνεια του.Παράλληλα ειναι στα όρια τηs "κατοικίσιμηs ζώνηs" του Ηλιακού Συστήματοs,όπου θεωρητικά θα μπορούσε να ευδοκιμήσει ζωή.Ίσωs το μεγαλύτερο πλεονέκτημα του ειναι η αφθονία νερού σε μορφη πάγου,τόσο στουs πόλουs του,όσο και στο υπέδαφοs (permafrost),όπωs πρόσφατα επιβεβαίωσε η διαστημοσυσκευή Mars Curiosity Rover.
Οι τρόποι που έχουν προταθεί έχουν μια κοινή συνισταμένη.Μιλούν για ενα παρατεταμένο και έντονο ¨"Φαινόμενο του θερμοκηπίου" στον Αρη,καθώs ειναι ο μόνοs τρόποs να εξισορροπηθεί η θερμοκρασία του,που μπορεί να κυμαινεται απο -153 C στουs πόλουs εωs και 20 C στον Ισημερινό,με μια μέση τιμή -55 C.Η υψηλή περιεκτικότητα του Άρη σε Διοξείδιο του Ανθρακα,ένα κατεξοχήν αέριο θερμοκηπίου,και η απελευθέρωση του στην ατμόσφαιρα ειναι το πρώτο βήμα.Η χρήση κατόπτρων σε τροχία που θα εστιάζουν το ηλιακό φωs στην επιφάνεια του,θερμαινονταs το έδαφοs και απελευθερώνονταs το διοξειδιο,ειναι μια δημοφιλήs ιδέα.Μια άλλη ιδέα ειναι η κατευθυνόμενη πρόσκρουση στην επιφανεια του μικρών αστεροειδών.Η θερμική ενέργεια που θα εκλυθεί,θα προκαλέσει κι'αυτή με τη σειρά τηs,τήξη του παγωμένου διοξειδίου.Εχει προτάθει και η εισαγώγη ανθεκτικών μικροοργανισμων στην επιφάνεια του,οπωs τα Κυανοβακτήρια,των οποίων η φωτοσυνθετικη δράση θα ενίσχυε τον κύκλο του Διοξεδιου,ενώ θα ξεκινουσε να ελευθερώνει στην ατμόσφαιρα και μοριακό Οξυγόνο,το οποίο βρισκεται στην Άρη ειτε σε ένωση με τον Ανθρακα (CΟ2),έιτε στα πετρώματα με την μορφη μεταλλικών οξειδιων.
Ενίσχυση του φαινομένου θα μπορούσε να επιτευχθεί με την εισαγωγή Μεθανιου και Αμμωνίαs,αλλων δυο αεριων θερμοκηπίου,που θα σταθεροποιούσαν την νέα ατμόσφαιρα.
Ακόμα και με άριστη τεχνογνωσια,είναι μια διαδικασία που θα χρειαζόταν αίωνεs,μέχρι το Οξυγόνο να φτάσει σε φιλόξενα επιπεδα για τη Ζωή,και μέχρι να αρχίσουν να ευδοκιμούν σε πρώτο στάδιο  απλοί φυτικοί οργανισμοί.
Παράλληλα τουλαχιστον δύο συνθήκεs θα ειναι σωστή πρόκληση για την διαδικασια αυτή.Η χαμηλή βαρύτητα του Αρη,μόλιs το 38% τηs γήινηs,που θα καθιστούσε πόλυ δύσκολο για τον πλανήτη να διατηρησει την ατμόσφαιρα του,χωρίs αυτή να διαφύγει στο διάστημα,και θα έφερνε τουs εποίκουs αντιμέτωπουs με σωρεία προβλημάτων υγείαs λογώ τηs παρατεταμένηs διαμονήs τουs σε τόσο χαμηλή βαρύτητα.
Επισηs η σχεδόν έλλειψη Μαγνητόσφαιρas,αφήνει τον πλανήτη έρμαιο,τόσο του Ηλιακού Ανέμου,οσο και των βλαβερών ακτινοβολιών του Ηλιου,καθώs επίσηs και εντελώs απροστάτευτο στην Κοσμική Ακτινοβολία.Προβλήματα για τα οποια τώρα δεν υπάρχει λύση.Ισωs καποια στιγμή προσπέλαστούν,και οι μελλοντικέs γενέεs αφαιρέσουν τον λήμμα "Κόκκινοs πλaνήτηs" απο τα λεξικά.Παρόμοια σχέδια εχουν εξεταστεί τόσο για την Αφροδιτη,οσο και για την Ευρώπη,τον δορυφόρο του Δία.

Σάββατο 28 Μαρτίου 2015

Αυτή έιναι μια αρκετά πιθανή εικόνα του πλανήτη Άρη,κάτα την Νωεχιανή γεωλογική περίοδο του,πρίν απο περίπου 4 δισεκατομμύρια χρόνια.Ένα μεγάλο ποσοστό τηs επιφάνειαs (μεγαλύτερο του 30%),σχεδόν όλο το Βόρειο Ημισφαίριο του πλανήτη,καλύπεται απο έναν ωκεανού νερού,με μέσο βάθοs 140 μέτρων,ποσότητα νερού που αντιστοιχεί σε κάτι παραπάνω απο αυτό που βρίσκουμε στον γήινο Αρκτικό ωκεανό.Με βάση τα δεδομένα των τελευταίων δεκαετειών και την πολύ καλύτερη κατανόηση που αποκτήθηκε για τον γειτονικό μαs πλανήτη,οι επιστήμονεs θεωρούν μια τέτοια εικόνα πάρα πολύ πιθανή.Όπωs και η Γή,έτσι και ο Άρηs στα πρώτα χρόνια τηs δημιουργίαs τουs,έιχαν σχεδόν παρόμοιεs συνθήκεs.Μπορεί η Γή να διατήρησε τόσο την ατμόσφαιρα,όσο και το νερό στην υγρή του μορφή,ο Άρηs όμωs δεν στάθηκε τόσο "τυχερόs".Σήμερα μόλιs το 13% τηs αρχικήs ποσότηταs νερού παραμένει στον πλανήτη,σε μορφή πάγου στουs πόλουs του πλανήτη,άλλα και παγιδευμένο στο υπέδαφοs του.Παράλληλα διαθέτει πλέον μια πολύ λεπτή ατμόσφαιρα,με πυκνότητα μόλιs το 1% τηs γήινηs.Φαίνεται οτι το νερό και η άλλοτε πυκνότερη ατμόσφαιρα του,για κάποιον λόγο "εξαφανίστηκαν".Ο ακριβήs μηχανισμόs που κατέστησε τον Άρη μια ψυχρή άνυδρη έρημο,δεν έχει πλήρωs πιστοποιηθέι ακόμα.Μια απώλεια που συνεχίζεται μέχρι και σήμερα,καθώs περισσότεροι απο 100 τόνοι ατμοσφαιρικού υλικού την ημέρα διαφεύγουν στο διάστημα.Η αποστολή MAVEN (Mars Atmospheric and Volatile Evolution),βρίσκεται αυτή την στιγμή σε τροχιά γύρω απο τον Κόκκινο πλανήτη,μελετώνταs τα ανώτερα ατμοσφαιρικά του στρώματα,σε μια προσπάθεια να κατανοηθεί ο μηχανισμόs του αρειανού κλίματοs.Μπορούμε όμωs να πούμε με σχετική ασφάλεια,οτι η ατμόσφαιρα και το νερό του Άρη,υπήρξαν ¨θύματα" του Ηλιακού ανέμου κατά κύριο λόγο,και ισχυρότατων μετεωρικών συγκρούσεων κατά δεύτερο.Με μόλιs το 11% τηs γήινηs μάζαs,και το 38% τηs βαρύτηταs,ήταν πολύ δύσκολο για τον πλανήτη να συγκρατήσει την άλλοτε 1000 φορέs πυκνότερη ατμόσφαιρα του.Επιπλέον ο ανηλεήs βομβαρδισμόs απο τον Ηλιακό άνεμο ιόνιζε και παρέσυρε στο διάστημα την ατμόσφαιρα.Σε συνδυασμό και με το ασθενέs,άλλα και ακανόνιστο μαγνητικό πεδίο του πλανήτη,υπολογίζεται οτι σε 500 μόλιs εκατομμύρια χρόνια έφτασε σταδικά στην εικόνα που έχουμε σήμερα.Ατμοσφαιρικά αέρια και νερό που δεν χάθηκαν στο διάστημα,πάγωσαν και βρήκαν διέξοδο στο αρειανό υπέδαφοs.Την κατάσταση έκαναν ακόμα χειρότερη,ισχυρέs μετεωρικέs συγκρούσειs,που λόγω του χαμηλού βαρυτικού πεδίου του Άρη,εκτόξευαν υλικό και ατμόσφαικα αέρια στο διάστημα.Υπολογίζεται ότι η "ιδανική" εποχή του Κόκκινου πλανήτη κράτησε 1 με 1,5 δισεκατομμύριο χρόνια,χρόνοs ικανόs κατά τουs ειδικούs για την ανάπτυξη πρωταρχικών μορφών ζωήs.Τα μελλοντικά δεδομένα των εκεί αποστολών,αναμένονται με ιδιαιτερο ενδιαφέρον.

Παρασκευή 27 Μαρτίου 2015

Η Αστρονομική Εταιρεία Κέρκυρας συμμετέχει στην "Ώρα της Γης 2015", σε συνεργασία και με άλλους φορείς. Παραθέτουμε το Δελτίο Τύπου του Δήμου Κέρκυρας:

Το Σάββατο 28 Μαρτίου εκατομμύρια πολίτες από όλο τον κόσμο, σε εκατοντάδες πόλεις και χωριά, αναμένεται να σβήσουν τα φώτα των σπιτιών τους για μια ώρα, από τις 20.30μ.μ. έως τις 21.30μ.μ., συμμετέχοντας στο συμβολικό κάλεσμα της «΄Ωρας της Γης» για τις κλιματικές αλλαγές.
Η «Ώρα της Γης» δίνει πάλι φωνή και δύναμη πίσω στον πολίτη και στις τοπικές κοινωνίες, στον αγώνα για ένα καλύτερο και καθαρότερο περιβάλλον.

Η συμμετοχή των πολιτών, των Δήμων και των κοινοτήτων της Ελλάδας στην «Ώρα της Γης» μπορεί και πρέπει να είναι μόνο η αρχή για τη λήψη μέτρων σε ατομικό ή πολιτικό επίπεδο, για τη μείωση των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, τον περιορισμό της σπατάλης ενέργειας, τη στροφή σε βιώσιμες τεχνολογίες παραγωγής ενέργειας.

Ο Δήμος Κέρκυρας αρωγός τέτοιων προσπαθειών, συμμετέχει ενεργά σε αυτή τη σημαντική πρωτοβουλία για έβδομη χρονιά, με στόχο την καταπολέμηση της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Καλεί όλους τους κατοίκους του νησιού να δηλώσουν παρόντες σ΄ αυτή την προσπάθεια δίνοντας για άλλη μια χρονιά «ραντεβού» με την «Ώρα της Γης» το Σάββατο 28 Μαρτίου στις 20.30, κλείνοντας τα φώτα κι ότι άλλο καταναλώνει ηλεκτρικό ρεύμα για μια ώρα.
Επίσης, μπορούν να συμμετέχουν στις δράσεις που θα πραγματοποιηθούν στο χώρο της Άνω Πλατείας (πεντοφάναρο – συντριβάνι) κατά τη διάρκεια της «Ώρας της Γης» σε συνεργασία με τους κάτωθι φορείς: Αστρονομική Εταιρεία Κέρκυρας, Σύλλογο Προστασίας Περιβάλλοντος, εθελοντική ομάδα δράσης Κέρκυρας «Κερκυραίων Πρωτοβουλία», πλήρωμα Ναυτοδηγών Τοπικού Τμήματος Κέρκυρας, 1η Ομάδα Οδηγών Τοπικού Τμήματος Κέρκυρας (Σ.Ε.Ο) και 4η Κοινότητα Ανιχνευτών Κέρκυρας (Σ.Ε.Π).
Με αυτό τον τρόπο ας γίνει η «Ώρα της Γης» μια εκδήλωση διαμαρτυρίας, μια ευκαιρία για εξήντα λεπτά ώριμης σκέψης, δημιουργίας και αποφασιστικότητας ενάντια στις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής.

Συσκότιση κτιρίων και χαρακτηριστικών σημεία της πόλης για μια ώρα των οποίων η διαχείριση αποτελεί αρμοδιότητα του Δήμου το Σάββατο 28 Μαρτίου 2015 από τις 20.30 έως τις 21.30.

Α) στο δημοτικό φωτισμό:

1) της περιοχής που περιλαμβάνεται μεταξύ των:

οδός Καποδιστρίου, οδός Αγ. Σπυριδώνα, Καμπιέλο,
Ψαράδικα, Πόρτα – Ρεμούντα,

2) στην Άνω και Κάτω Πλατεία συμπεριλαμβανομένου
του Λιστόν,

3) στον ανθόκηπο Μποσκέτο

4) τις οδούς Λεωφ. Αλεξάνδρας και Ελευθερίου
Βενιζέλου (παραλιακή Ανεμόμυλου – Γαρίτσας),

Β) στα δημοτικά κτίρια:

1) Δημαρχείο,

2) Μαράσλειο Μέγαρο,

Γ) το Νέο Φρούριο,
Δ) το Παλαιό Φρούριο και τα Ανάκτορα των Αγ. Γεωργίου
και Μιχαήλ (Παλαιά Ανάκτορα) σε συνεργασία με την
Αρχαιολογική Υπηρεσία.

Τετάρτη 25 Μαρτίου 2015

Για πάρα πολλά χρόνια ο πλανήτηs Αρηs έιχε μαγνητίσει την φαντασία του Ανθρώπου ωs ο πλεόν πιθανόs τόποs για ανακάλυψη Ζωήs πέραν τηs Γηs."Μαγνητισμόs" τόσο ισχυρόs,που γρήγορα πέρασε στην λαική κουλτούρα ωs κάτι σχεδόν καθημερινό.Απο την ραδιοφωνική φάρσα του Ορσον Ουέλs το 1938 για αρειανή εισβολή,φάρσα που έσπειρε τον πανικό τότε στιs ΗΠΑ,και τιs πολλέs ιστορίεs τόσο στο χαρτί,όσο και τον κινηματογράφο,ακόμα και τιs  τεχνητέs διώρυγεs που έβλεπαν καταξιωμένοι κατα τα άλλα αστρονόμοι,όπωs ο Τζιοβάνι Σκιαπαρέλι και ο Πέρσιβαλ Λώουελ.Επόμενο ο Αρηs να γίνει στόχοs μη επανδρωμένων αποστολών,τόσο απο τιs ΗΠΑ,όσο και απο την ΕΣΣΔ στιs δεκαετέιεs του 60 και του 70.Η εικόνα όμωs που αποκάλυψαν οι πρώτεs διαστημοσυσκευέs απείχε παρασάγγαs απο το να έιναι ο Αρηs κατοικήσιμοs,πόσο μάλλον να διαθέτει και πολιτισμό.Ανυδρα ερημικά τοπία,μια αριαή ατμόσφαιρα στην οποία το Διοξείδιο του Ανθρακα κατείχε την μερίδα του λέοντοs,πολύ χαμηλέs θερμοκρασίεs,και ανηλεήs βομβαρδισμόs απο κοσμική ακτινοβολία.Ομωs ο Κόκκινοs πλανήτηs,ξεδίπλωνε σιγά-σιγά τα μυστικά του,καθώs οι αποστολέs που ακολούθησαν,καλύτερα εξοπλισμένεs και με πολύ περισσότερο χρόνο στην διάθεση τουs έφερναν στο φώs πολύ ενδιαφέροντα ευρήματα.Έτσι και με βάση τιs παρατηρήσειs και τα συνεχώs νεά δεδομένα που έστελναν οι διαστημοσυσκευέs απο την επιφάνεια του Αρη,ακόμα και απο τα πειράματα που διεξήγαγαν,μπορέσαμε να καταλάβουμε οτι κατά το παρελθόν οι συνθήκεs του Κόκκινου πλανήτη,ήταν πολύ ηπιότερεs απο αυτέs που βρίσκουμε σήμερα.Δισεκατομμύρια χρόνια πρίν πρέπει να έμοιζε αρκετά με την πρώιμη τότε Γή,καθώs οι ενδείξειs για νερό σε αρκετή ποσότητα,και μαλιστα σε υγρή μορφή είναι αρκετά ισχυρέs.Αλλα και τα απαραίτητα δομικά υλικά για την Ζωή ήταν παρόντα (Διοξείδιο του Ανθρακα,Υδρογόνο,Οξυγόνο,Φώσφορos,Θείο),κατά το αρειανό παρελθόν.Ερωτηματικό αποτελούσε ένα άλλο πολύ σηματικό στοιχείο για την Ζωή και τιs μεταβολικέs διαδικασιέs,άλλα και την σύνθεση του DNA και του RNA.Το στοιχείο αυτό έιναι το Άζωτο.Πρίν απο λίγεs ημέρεs ανακοινώθηκε οτι το Mars Curiocity Rover εντόπισε ιχνη Αζώτου σε αρειανά πετρώματα,και μάλιστα σε μορφή Οξειδίου του Αζώτου,η "καπνισμένη κάννη" που μαρτυρά οτι θα μπορόυσε να ευννοέι βιολογικέs διαδικασίεs. Υπο το φώs αυτήs τηs ανακάλυψηs,έιναι πλεόν σχεδόν βέβαιο οτι ο Αρηs κάποτε πληρούσε τα κριτήρια για ανάπτυξη Ζωήs.To αν υπήρξε,και σε ποια μορφή,παραμένει ενα άλλο μεγάλο ερώτημα.

Τρίτη 24 Μαρτίου 2015

Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία που έδωσε στην δημοσιότητα η Αμερικάνικη Υπηρεσία Ωκεανών και Ατμόσφαιραs,ο φετινόs Χειμώναs ήταν ο θερμότεροs στην σύγχρονη εποχή (απο το 1880 που υπάρχουν στοιχεία),αφού στο διάστημα απο τον Δεκέμβριο του 2014 έωs και τον Φεβρουάριο του 2015 η μέση θερμοκρασία του πλανήτη,ήταν υψηλότερη κατά 0,79 βαθμούs Κελσίου.Η αύξηση αυτή ακολούθησε μια εξίσου "θερμή" χρονιά,το 2014,την θερμότερη συνολικά χρονιά τηs σύγχρονηs εποχήs.Μπορεί τα τελευταία χρόνια να υπάρχει μια αυξητική τάση στην μέση γήινη θερμοκρασία,άλλα σε κάποιεs εκτεταμένεs χρονικέs περίοδουs,τα πράγματα ήταν εντελώs διαφορετικά.


Στα σχεδόν 4,6 δισεκατομμύρια χρόνια ζωήs τηs Γήs,έχουν υπάρξει παγετώδειs περίοδοι,οπού το κλίμα ήταν γενικά ψυχρότερο,και όπου οι παγετώνεs "κατηφόριζαν" σε νοτιότερα γεωγραφικά πλάτη,άλλα και σε χαμηλότερα υψόμετρα.Σύνήθωs είχαν διάρκεια μερικέs χιλίαδεs χρόνια,με την πιο πρόσφατη να διαρκεί 100.000 χρόνια και να τελειώνει πρίν απο 12.000 χρόνια,καλύπτονταs το τελευταίο μέροs τηs Πλειστόκαινου γεωλογικήs περίοδου.Ποτέ ομωs οι πάγοι δεν κάλυψαν εξ'ολοκλήρου την γηίνη σφαίρα,εκτόs απο 2 περιπτώσειs:
H Χιουρόνια ψύξη (The Huronian glaciation),δίαρκειαs 300 εκατομμυρίων ετών,ξεκίνησε πρίν απο 2,4 δισεκατομμύρια χρόνια και τελείωσε πριν απο 2,1.
Καθώs τα Κυανοβακτήρια,άρχισαν να απελευθερώνουν Οξυγόνο στην ατμόσφαιρα,(Η μεγάλη Οξείδωση,Τhe great oxidation event),το Μεθάνιο,και το Διοξείδιο του Άνθρακα,αμφότερα ίσχυρά αέρια θερμοκηπίου,άρχασαν να διασπώνται.Η θερμότητα του πιο ψυχρόυ τότε Ηλιου,δεν μπορούσε πλέον να παγιδευθεί στην ατμόσφαιρα,βυθίζονταs την Γή,σε μία απο τιs ισχυρότερεs παγετωδειs περιόδουs τηs ιστορίαs τηs,με σχεδόν καθολική παγοκάλυψη.
Η Κρυογεννήs περίοδοs.Διάρκειαs 215 εκατομμυρίων ετών.Ξεκίνησε πριν απο 850
εκατομμύρια χρόνια,και ολοκληρώθηκε πριν απο 635.Καθώs οι ηπειρωτικέs μάζεs ξηράs συγκεντρώθηκαν στον Ισημερινό,άρχισαν να απορροφούν τεράστιεs ποσότητεs Διοξεδίου του Ανθρακα (αεριο θερμοκηπίου),με αποτέλεσμα την πλήρη απορύμθιση του κλίματοs.Η σχεδόν καθολική παγοκάλυψη,αφού και το σύνολο των Ωκεανών πάγωσε,έριξε την μέση γήινη θερμκρασία στουs -50 Kελσιου,με τιs τιμέs στον σήμερα θερμό Ισημερινό,να μην ξεπερνόυν τουs -20.Παράλληλα αυξηθηκε εκθετικά η ανακλαστκότητα τηs γήινηs επιφάνειαs,διώχνωνταs την ηλιακή θερμότητα πίσω στο Διάστημα.
Τη Κρυογεννή περίοδο πάντωs,διαδέχθηκε μια άνευ προηγουμένου έκρηξη ζωήs.όταν το κλίμα εγινε θερμότερο,κατά την Κάμβρια γεωλογική περίοδο.
Η κατανόηση των μηχανισμών αυτών των "ψυχρών εισβολών" έχει μεγάλη σημασιά όχι μονο για τον πλανήτη μαs,και τουs μηχανισμούs που ρυθμίζουν το κλίμα,άλλα κυρίωs για την ικανότητα τηs Ζωήs να  ανταπεξέρχεται ανάλογεs περιόδουs.Καθώs παραμένουν οι ενδείξειs για έυρεση Ζωήs και σε περισσότερο "παγωμένουs" κόσμουs (Eυρώπη.Εγγέλαδοs,Αρηs),η μελέτη αυτών των ψυχρών επεισοδίων στην Γή,βοηθά και στην προσέγγιση μαs για τιs συνθήκεs που επικρατούν σε αυτά τα σώματα.

Κυριακή 22 Μαρτίου 2015

Η εξέλιξη των μέσων παρατήρησηs τα τελευταία χρόνια,έχει μεταξύ άλλων αλλάξει και την εικόνα που έιχαμε για τον Ηλιακό Σύστημα.Μετά την "καθαίρεση" του Πλούτωνα το 2006,δημιουργήθηκε μια εντελώs νέα κατηγορία σωμάτων,καθώs υπήρξε η ανάγκη τόσο ο Πλούτωναs,όσο και μια σειρά νεοανακαλυφθέντα ανάλογα σώματα,να κατηγοριοποιηθούν.Τα σώματα αυτά ονομάστηκαν Πλανήτεs-νάνοι.Ωs Πλανήτεs-νάνοι ορίζονται τα σώματα που είναι μικρότερα απο τον Ερμή,τον μικρότερο πλανήτη του Ηλιακού Συστήματοs,και έχουν ικανή μάζα για να αποκτήσουν σφαιρικό ή σχεδόν σφαιρικό σχήμα.Επίσηs δεν αποτελλούν δορυφόρο κάποιου άλλου πλανήτη,και δεν έχουν "καθαρίσει" την τροχία τουs απο άλλα,μικρότερα σώματα,όπωs και συμβαίνει με τουs πλανήτεs.Σύμφωνα με νεότερα δεδομένα,ο αριθμόs τουs θα πρέπει να ανερχεται σε εκατοντάδεs χιλιάδεs,με την συντριπτική πλειοψηφία να κινέιται πέραν τηs τροχιάs του Ποσειδώνα,στην Ζώνη Kuiper,και ακόμα μακρύτερα στο Νέφοs Oort.Εξαίρεση αποτελλέι η Δήμητρα,στην Ζώνη των Αστεροειδών μεταξύ Αρη και Δία.Αν και διαφέρει σε σύσταση,καθώs αποτελέιται απο "γαιώδη" υλικά,έχει όλεs τιs προυποθέσειs ένταξηs στην κατηγορία.Εναλλακτικά ονομάζονται και Πλουτωνίδεs,ή και Μεταποσειδώνεια αντικείμενα.Mέχρι σήμερα η Διεθνήs Αστρονομική Ενωση έχει αναγνωρίσει 5 Πλανητεs-Νάνουs (Πλούτων,Δήμητρα,Εριs,Μακεμάκε,και Χαουμέα),ενώ αναμέται επιβεβαίωση για άλλουs 6.Ολα τα σώματα εκτόs τηs Δήμητραs,έχουν σχεδόν ίδια σύσταση με τον Πλούτωνα,και παρόμοιεs έκκεντρεs τροχιέs.Η αποστολή New Horizons θα μελετήσει κάποια απο τα σώματα αυτά,ενώ παράλληλα μια άλλη σημαντική αποστολή τηs NASA,η αποστολή Dawn ήδη μελετά την Δήμητρα,καθώs έγινε το πρώτο ανθρώπινο δημιούργημα που τέθηκε σε τροχιά γύρω απο Πλανήτη-νάνο.

Σάββατο 21 Μαρτίου 2015

Μόλιs 136.000.000 χιλιόμετρα χωρίζουν την πολύ σημαντική αποστολή τηs NASA New Horizons,απο τον προορισμό τηs.Τον μακρινό και σχετικά άγνωστο Πλούτωνα.Η διαστημοσυσκευή έχει μπέι πλέον στην τελική ευθεία για το ιστορικό ραντεβού με τον πλανητοειδή στιs 14 Ιουλίου.Η αποστολή αναμένεται να φωτίσει πολλά απο τα μυστικά αυτού του κόσμου στιs εσχατιέs του Ηλιακού Συστήματοs.Aνακαλύφθηκε πρίν απο 85 χρόνια,στιs 18 Φεβρουαρίου του 1930,απο τον νεαρό αστρονόμο Clyde Tombaugh,και για 76 χρόνια ήταν ο ένατοs πλανήτηs του Ηλιακού Συστήματοs,μέχρι τον υποβιβασμό του πλανήτη-νάνο το 2006.Μέχρι το New Horizons να στείλει δεδομένα απο την "στενή επαφή" του γνωρίζουμε ότι απέχει κατά μέσο όρο 6 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα απο τον Ηλιο,ολοκληρώνονταs μια πλήρη περιφορά σε 248 χρόνια.Ακολουθεί μια πολύ έκκεντρη τροχιά που τον φέρνει στα 4,5 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα στο περιήλιο,τέμνονταs την τροχιά του Ποσειδώνα,ένω τον απομακρύνει στα 7,4 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα κατά το αφήλιο του.Εχει διάμετρο περίπου 2.300 χιλιόμετρα,κάτι που τον καθιστά μικρότερο απο την Σελήνη,ένω έναs εκ των δορυφόρων του,ο Χάρονταs έιναι ο μεγαλύτεροs κατ'αναλογία δορυφόροs του Ηλιακού Συστήματοs,καθώs η διάμετροs του φτάνει τα 1.200 χιλιόμετρα,περισσότερο απο το ήμιση του Πλούτωνα δηλαδή.Ο Πλούτων διαθέτει και άλλουs 4 δορυφόρουs,την Νύχτα,τον Κέρβερο,την Υδρα και την Στύγα,σώματα με διαμέτρουs απο 40 έωs 150 χιλιόμετρα.Ενα ενδιαφέρον χαρακτηριστικό του έιναι οτι κατά το περιήλιο,μέροs τηs παγωμένηs επιφάνειαs του (-230 Κελσίου),εξαχνώνεται σχηματίζονταs μια λεπτή ατμόσφαιρα κυρίωs απο Αζωτο και ίχνη Μεθανίου,η οποία και πέφτει σαν χιόνι στην επιφάνεια του,όταν αρχίζει να απο απομακρύνεται απο τον Ηλιο.Το New Horizons θα μέινει στον Πλούτωνα μέχρι και τον Ιανουάριο του 2016,όταν και θα συνεχίσει την αποστολή του εξερευνωνταs ακόμα μακρύτερα,τα σώματα τηs ζώνηs Kuiper.


H ζώνη Kuirer έιναι μια αρκετά εκτεταμένη περιοχή του Ηλιακού Συστήματοs,που ουσιαστικά ξεκινά μετά την τροχιά του Ποσειδώνα,και εκτείνεται για περίπου 3 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα.Κατοικία όλων σχεδόν των πλανητών-νάνων ή Πλουτωνίδων,καθώs και εκατονταδων χιλιάδων σωμάτων με διάμετρο μεγαλύτερη των 100 χιλιομέτρων.Θυμίζει την Ζώνη των Αστεροειδών,άλλα είναι πολύ μεγαλύτερη,τόσο σε έκταση,όσο και σε μαζα,άλλα και αριθμό σωμάτων.Αποτελλείται κάτα κύριο λόγο απο  βραχώδη σώματα με ίχνη μετάλλων,όσο και απο και απο "παγωμένεs χιονόμπαλεs" πλόυσια σε Αμμωνία,Μεθάνιο άλλα και Νερό,κατάλοιπα τηs δημιουργίαs του Ηλιακού Συστήματοs.Aπο την Ζώνη Kuiper προέρχονται και οι βραχυπερίοδοι κομήτεs (με περίοδο κάτω των 200 ετών),όπωs ο Κομήτηs του Χάλλευ.Ο πλανητοειδήs Εριδα έιναι ο μεγαλύτεροs εκπρόσωποs αυτών των σωμάτων,καθώs με διάμετρο 2350 έιναι λίγο μεγαλύτερη απο τον Πλούτωνα,ενώ ακολουθέι και αυτή μια υπερβολικά έκκεντρη και μακροπερίοδη τροχία (562 έτη).Το περιήλιο την φέρνει στα 5,7 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα απο τον Ηλίο,ένω το αφήλιο την απομακρύνει στα 14,6 δισεκατομμύρια χιλιόμετρα."Απόγονοι" τηs Ζώνηs θεωρούνται τόσο ο δορυφόροs του Κρόνου Φοίβη,όσο και ο δορυφοροs του Ποσειδώνα Τρίτωναs.Το New Horizons θα μελετήσει αυτή την περιοχή πιθανότατα μέχρι και το 2022,και τα δεδομένα αναμένονται με εξαιρετικό ενδιαφέρον.

Πέμπτη 19 Μαρτίου 2015



Με την ευκαρία τηs αυριανήs μερικήs έκλειψηs Ηλίου,ενόs φαινομένου που έναs εκ των "πρωταγωνιστών",έιναι ο φυσικόs δορυφόροs τηs Γηs,θα ήταν χρήσιμο να κατανοήσουμε την διαδικασία σχηματισμού τηs Σελήνηs.   
Μπορεί να είναι μόλιs 380.000 χλμ κατά μέσο όρο μακρία μαs,απόσταση αμελητέα
για τα κοσμικά δεδομένα,μπορεί να είναι το πλέον αναπόσπαστο κομμάτι
του νυχτερινού ουρανού,να έχει εμπνευσει άπειρουs απο εμάs,μπορεί να έυθύνεται για τιs παλλόιριεs,αλλά και να έπαιξε σημαντικό ρόλο στην εδραίωση τηs ζωήs στην Γή.Μπορεί τέλοs στιs 20/07/1969 να προσεδαφιστήκαμε στην επιφάνεια τηs,άλλα μεχρι σήμερα,το πώs σχηματίστηκε η Σελήνη,παραμένει ενα οχι 100% αποσαφηνισμένο θέμα.
Ανάμεσα στιs πολλέs θεωρίεs που έχουν κατά καιρούs εμφανιστέι,η θέωρια τηs Τιτάνιαs Σύγκρουσηs (The giant impact hypothesis),έιναι αυτή που φαίνεται να εξηγεί αρκετά ικανοποιητικά την γέννηση του φυσικόυ δορφόρου τηs Γήs.
4,5 δισ χρόνια πρίν το νεογέννητο Ηλιακό Σύστημα,ήταν ενα εξαιρετικά "βιαιο" περιβάλλον.Με τιs τροχίεs των Πρωτοπλανητών οχι πλήρωs σταθεροπoιημένεs,και τον ανηλεή βομβαρδισμό απο τα υπολέιματα τηs δημιουργίαs του Ηλιακόυ Συστήματοs σε ημερήσια διάταξη,η εικόνα ηταν
αρκετά χαοτική,με συγκρόυσειs μικρότερων αλλά και μεγαλύτερων σωμάτων,να αποτελούν αρκετά συχνό φαινόμενο.Μια ανάλογη μεγάλη σύγκρουση γέννησε και την Σέλήνη.30 με 50 εκατομμύρια χρόνια μετά την δημιουργία του Hλιακού Συστήματοs,η Γή συγκρούστηκε με έναν πρωτοπλανήτη στο μέγεθοs του Άρη.Το σώμα αυτό που ονομάστηκε Θέια,πρόs τιμήν τηs μητέραs τηs μυθολογικήs Σελήνηs ,προσεκρουσε υπο γωνία 45 μοιρών στην Πρωτογή,με ταχύτητα που άγγιζε τα 4 Km/sec.Aποτέλεσμα τηs σύγκρουσηs,ήταν ο σιδερένιοs πύρηναs τηs Θέιαs να ενσωματωθέι με τον Γηινο,καθώs και το μεγαλύτερο ποσοστό του μανδύα τηs.Ενα σημαντικό ποσοστό όμωs του μανδυα και των δύο πρωτοπλάνητών,εκτοξέυθηκε στο δίαστημα,και τέθηκε σε τροχία γύρω απο τη Γή,σχηματίζονταs εναν εντυπωσιακό "πυρινο" δακτύλιο.Πολύ γρήγορα,σε διάστημα μικρότερο των 10 ετών,το υλικό αυτό συγκρότησε την Σελήνη.Η αρχική τηs θέση ηταν πολύ πιο κοντά στον πλανήτη μαs,γεγονόs που την έκανε να δείχνει τρέιs φορέs μεγαλύτερη στον ουρανό απ΄ότι φαίνεται σήμερα.Εκτοτε ξεκίνησε να απομακρύνεται με ρυθμό 3,8 εκατοστών τον χρόνο.
Oι ενδείξειs που συνηγορόυν υπέρ τηs Τιτανιαs Σύγκρουσηs έιναι πολλεs,καθώs και αρκέτέs προσομοιώσειs σε ηλεκτρονικούs υπολογιστέs φαινεται οτι στηρίζουν την υπόθεση.Το μόνο που μένει,έιναι η οριστική επιβαβαίωση.

Τρίτη 17 Μαρτίου 2015

Με τιs πρόσφατεs ειδήσειs για την ύπαρξη σημαντικού αποθέματοs νερού στο υπέδαφοs τόσο του Εγκέλαδου,όσο και του Γανυμήδη,άλλα και την αναάλυψη ολοένα και περισσότερων γαιώδων εξωπλανητών,αναζοπυρώνεται η-πάντοτε παρούσα-συζήτηση για την ανακάλυψη ζωήs πέραν τηs Γήs.Kανείs δεν μπορεί να αποκλέισει το ενδεχόμενο,καθώs η ιδια η Ζωή έχει να επιδείξει προσαρμοστικότητα ακόμα και σε πολύ ακραία περιβάλλοντα,άλλα μέχρι να έχουμε σαφείs αποδείξειs για την ύπαρξη τηs,καλό είναι να σκιαγραφήσουμε τιs προυποθέσειs που θα πρέπει να έχει ένα φιλικό για την Ζωή περιβάλλον.Γενικά μπορούμε να συνοψίσουμε τα εξήs:
1)Χρειάζεται μια πηγή ενέργειαs
2)Μια πηγή νερού σε υγρή μορφή
3)Υπαρξη ατμόσφαιραs
4)Mια σχετικά σταθερή θερμοκρασία
5)Χημικά συστατικά απαραίτητα για την διατήρηση του κύκλου τηs Zωήs
Στην πρώτη συνθήκη,κεφαλαιώδη σημασία έχει το άστρο,στην τροχιά του οποίου βρίσκεται ο πλανήτηs.Κατά κανόνα άστρα σαν τον Ηλιο,που έχουν μια διάρκεια ζωήs αρκετών δισεκατομμυρίων ετών,και μια ομαλή σχετικά εξέλιξη,χωρίs ακραίεs μεταπτώσειs στο ποσό τηs ενέργειαs που εκλύουν,είναι οι καλύτεροι υποψήφιοι.Η πολυκύτταρη,σύνθετη ζωή,χρειάζεται ανάλογο περιβάλλον για να δημιουργηθεί και να ευδοκιμήσει.Λόγω τηs σταθερότηταs και τηs μακροβιότηταs τουs,πολύ καλοί υποψήφιοι είναι και οι ερυθροί νάνοι αστέρεs.
To νερό ωs άριστοs διαλύτηs στην υγρή του μορφή,είναι βασικότατο για την Ζωή.Αυτό έιναι εφικτό,όταν ο πλανήτηs βρίσκεται στην λεγόμενη "Κατοικήσιμη ζώνη" του άστρου.Οχι πολύ κοντά,άλλα ούτε και πολύ μακριά απο το άστρο,για να μπορεί το νερό να διατηρείται σε υγρή μορφή για μεγάλεs περιόδουs.Στο Ηλιακό μαs Σύστημα ξεκινά λίγο μετά την τροχιά τηs Αφροδίτηs,και τελειώνει σχεδόν στην τροχιά του Αρη.Φυσικά ανάλογα με το άστρο διαφέρει.Οσο μικρότερο το άστρο,τόσο πιο κοντά η Κατοικήσιμη ζώνη,όσο μεγαλύτερο,τόσο μακρύτερα.Υπό προυποθέσειs μπορεί να βρισκεται και εκτόs τηs ζώνηs,όπωs απεδείχθει απο τιs περιπτώσειs των δορυφόρων του Δία και του Κρόνου.
Απαραίτητη και η ύπαρξη ατμόσφαιραs,που μπορεί να "παγιδεύει" την θερμότητα που χρειάζεται,να θωρακίζει τον πλανήτη απο την βλαβερή ακτινοβολία,και να παρέχει θεμελιώδη συστατικά,όπωs το Αζωτο και Διοξείδιο του Ανθρακα.
Η σταθερή θερμοκρασία,χώριs μεγάλεs αποκλίσειs,βοηθά τόσο την διατήρηση του νερού σε υγρή μορφή,όσο και την διατήρηση τηs σωστήs ταχύτηταs στιs χημικέs αντιδράσειs.Eνα θερμοκρασιακό εύροs μεταξύ -15 και 115 βαθμών Κελσίου,θεωρείται αποδεκτό.
Το "προφίλ" των πλανητών που είναι κατάλληλοι για ζωή,μαs οδηγεί στουs βραχώδειs,γαιώδειs πλανήτεs.Eχουν την σωστή χημική σύσταση για αυτό,και συνήθωs είναι γεωλογικά ενεργοί,καθώs μέσω τηs ηφαιστειακήs δραστηριότηταs,απελευθερώνονται στην ατμόσφαιρα σημαντικά και χρήσιμα στοιχέια για την διατήρηση τηs Ζωήs.
Κανείs δεν μπορέι να αποκλέισει το οτι  η Ζωή μπορεί να ευδοκιμέι και σε άλλα περιβάλλοντα.Αλλα αν ψάχνουμε για πολυκύτταρη,σύνθετη ζωή όπωs την γνωρίζουμε,θα πρέπει να αναζητούμε αυτέs τιs παραμέτρουs.