Σάββατο 30 Μαΐου 2015

Πρόκειται αναμφίβολα για τον ίσωs περισσότερο εμβληματικό και αναγνωρίσιμο πλανήτη.Ο Κρόνοs και το εντυπωσιακό σύστημα δακτυλίων του,είναι μάλλον η πλέον οικεία και αγαπημένη εικόνα που έρχεται στο μυαλό,στο άκουσμα τηs λέξηs "πλανήτηs".Γνωστόs στον άνθρωπο για χιλιάδεs χρόνια,δεν κατέστει δυνατή η θέαση του εντυπωσιακού συστήματοs των δακτυλίων του,πάρα μόνο το 1610 απο τον Γαλιλαίο,όταν και έστρεψε για πρώτη φορά το νεοανακαλυφθέν τηλεσκόπιο προs τον εντυπωσιακό αέριο γίγαντα.
Παρόλα αυτά το πώs δημιουργήθηκε αυτό το πολύπλοκο σύστημα δαικτυλίων,έιναι κάτι που ακόμα δεν έχει αποσαφηνηστέι πλήρωs,παραμένει ένα μικρό γοητευτικό "μυστήριο" ακόμα και σήμερα.
Με μήκοs περίπου 75.000 χιλιόμετρα,ξεκινούν απο τον εσωτερικό δακτύλιο,7.000 χιλιόμετρα πάνω απο τον Ισημερινό του πλανήτη,για να καταλήξουν περίπου 80.000 χιλιόμετρα μακριά του.Κατά την συντριπτική τουs πλεοψηφία τα μικρά σώματα που συγκροτούν τουs δακτύλιουs αποτελλόυνται απο πάγο,με ίχνη βραχώδων υλικών,και με μεγέθη που κυμαίνονται απο αυτό του κόκκου τηs άμμου,μέχρι και λίγα χιλιόμετρα,στο μέγεθοs ενόs βουνού.Σε ότι αφορά δέ το πάχοs τουs,κυμαίνεται απο λίγεs δεκάδεs μέτρα,έωs και ένα χιλιόμετρο.
Διάφορεs θεωρίεs και θεωρητικά μοντέλα έχουν κατά καιρούs προταθέι για τον σχηματισμό των δακτυλίων.Κατά μια προσέγγιση πρόκειται για θράυσματα κομήτών,μικρων αστεροειδών,άλλα και μικρών δορυφόρων που συντρίβησαν κατά το κοντινό τουs πέρασμα απο το βαρυτικό πεδίο του γιγάντιου πλανήτη.Μια άλλη θεωρία μιλά για ταυτόχρονη σχεδόν δημιουργία τουs με τον Κρόνο.Υλικό που "απέτυχε" να συγκροτήσει ένα μεγαλύτερο σώμα,λογω τηs βαρυτικήs επιρροήs του πλανήτη.Η πιθανοτερη όμωs θεωρία μιλά για την συντριβή ένοs μικρού δορυφόρου διαμέτρου περίπου 500 χιλιομέτρων απο την πρόσκρουση με διερχόμενο κομήτη ή αστεροειδή,πρίν απο περίπου 100 εκατομμύρια χρόνια.Ανάλογο δίαστημα θα συνεχίσουν να κοσμούν τον αέριο γίγαντα,καθώs σε 100 περίπου εκατομμύρια χρονια το εντυπωσιακό αυτό θα διαλυθεί απο την βαρυτική επιρροή του Κρόνου.Οι δακτύλιοι πάντωs έίναι κοινό φαινόμενο στουs αέριουs γίγαντεs του Ηλιακού Συστήματοs.Τόσο ο Δίαs όσο και ο Ουρανόs,άλλα και ο Ποσειδών,διαθέτουν τουs δικούs,πολύ αμυδρότερουs όμωs δακτυλιόυs.Πολύ πρόσφατα ανακαλύφθηκε δακτύλιοs και γύρω απο τον αστεροέιδή Χαρίκλω,ανάμεσα στον Κρόνο και τον Ουρανό,κάνονταs την έτσι το πρώτο σώμα με δακυλιούs εκτόs των αέριων γιγάντων.

Τετάρτη 27 Μαΐου 2015

Ζώνταs στα πλαίσια τηs Βιόσφαιραs του μικρού βραχώδη πλανήτη που ονομάζεται Γή,και διάγωνταs τουs μικρούs,σύντομουs βίουs μαs,με βάση τα δεδομένα και τιs σύνθηκεs που διαμορφώνουν την αντίληψη μαs,τα στενά όρια αυτήs τηs Βιόσφαιραs,μαs γίνεται πολύ δύσκολα αντιληπτό,το μεγάλο κοσμικό ταξίδι στο οποιό λαμβάνουμε μέροs.
Μέσα στην διάρκεια που καλύπτει ένα έτοs,η Γή καλύπτει έναν πλήρη κύκλο στην τροχιά τηs γύρω απο τον Ηλιο.Εναs κύκλοs που αναλογεί σε περίπου 940.000.000 χιλιόμετρα,ταξιδέυονταs με μια μέση ταχύτητα 30 km/sec,καλύπτονταs περίπου 1 μοίρα την ημέρα.
Οσο συμβαίνει αυτό,ο Ηλιοs μαζί με το υπόλοιπο Ηλιακό Σύστημα,ταξιδευεί προs τον άστερα Βέγα (α Λυραs),σε απόσταση 25 ετών φωτόs με ταχύτητα περίπου 20 km/sec.Παράλληλα εκτελει και μια περιστροφή γύρω απο Γαλαξιακό κέντρο με περίπου 140 km/sec.Μια περιφορά που για να ολοκληρωθεί χρειάζεται περίπου 230 εκατομμύρια χρόνια,και ονομάζεται Κοσμικό Ετοs.Eνδεικτικά αναφέρουμε οτι διανύουμε το Κοσμικό Ετοs 21,ενώ στο αμέσωs προηγούμενο οι δεινόσυαροι κυριαρχούσαν στην Γη.
Ο ίδιοs ο Γαλαξίαs,προσεγγίζει με τον Γαλαξία τηs Ανδρομεδαs σε μια προδιαγεγραμμένη πορεία σύγκρουσηs σε 4,5 διs χρόνια,με ταχύτητα 400.000 km/h.Αμφότεροι οι Γαλαξίεs έιναι μέλη του Τοπικού σμήνουs Γαλαξιών,αποτελλούμενο απο 10.000 Γαλαξιεs,το οποίο με την σειρά του κινείται πρόs το κέντρο του Υπερσμήνουs τηs Παρθένου,με "πληθυσμό" 100 σμήνη σαν το δικό μαs.Ακόμα όμωs και αυτή η κολοσιαία συνάθροιση Γαλαξιών,ταξιδεύει με 700km/sec,προs το κεντρο ενόs ακόμα μεγαλύτερου Υπερασμήνουs,του Υπερσμήνουs Λιανακεά,που και αυτό κινείται προs τον Μεγάλο Ελκυστή.Μια για την ώρα μυστηριώδη,άλλα πανίσχυρη βαρυτική ανωμαλία,ενα απο τα γοητευτικότερα αίνιγματα τηs σύγχρονηs Κοσμολογίαs.


Aυτό το υπαρμαζικό αντικέιμενο με μαζα ανάλογη δεκάδων χιλιάδων γαλαξιών σαν τον δικό μαs,εικάζεται οτι είναι ένα ακόμα μεγαλύτερο υπeρσμήνοs,το όποιο θεωρητικά κατα 90% αποτελείται απο Σκοτεινή Υλη.
Για την ώρα αποτελλέι μυστήριο η πραγματική φύση τηs βαρυτικήs αυτηs ανωμαλίαs,καθώs η Σκοτεινή ύλη και Ενέργεια είναι μια "αχαρτογράφητη
περιοχή" τηs Κοσμολογίαs..Τα προσεχή χρόνια,τόσο η τεχνολογική πρόοδοs των μέσων παρατήρησηs,όσο και η πρόοδοs στην κατανόηση μαs για τουs μηχανισμούs που διέπουν αυτέs τιs δομέs,θα καταστήσουν εφικτή την αποκρυπτογράφηση αυτού του μυστηρίου.

Τα πάντα στο Σύμπαν βρίσκονται σε μια αέναη κίνηση.Απο τα μικρότερα και εξωτικότερα υποατομικά σωματίδια,μέχρι τιs μεγάλεs συγκεντρώσειs ύληs,όπωs οι Γαλαξίεs και τα γαλαξιακά σμήνη.Απο τον κανόνα αυτόν δεν θα μπορούσε να αποτελλεί εξαίρεση ούτε ο δικόs μαs Γαλαξίαs,που βρίσκεται σε μια πορεία αναπόφευκτηs σύγχώνευσηs με τον γειτονικό μαs Γαλαξία τηs Ανδρομέδαs.Αν και αυτό δεν είναι κατι που θα δούν οι μελλοντικέs γενιέs,τουλάχιστον άμεσα,καθώs τα 2,5 εκατομμύρια ετη φωτόs που χωρίζουν τουs δύο Γαλαξίεs,θα χρειαστούν περίπου 4 δισεκατομύρια χρόνια για να καλυφθούν.Ετσι λοιπόν ο μελλοντικόs παρατηρητήs,θα αντικρύζει αυτή την εικόνα στον ουρανό.Είναι το διαστημα που οι δυο Γαλαξίεs έχουν γίνει μια "αμορφη μάζα",καθώs οι βαρυτικέs και παλλοιριακέs δυνάμειs θα χρειαστούν άλλα περιπού 3 δισεκατομμύρια χρόνια να δώσουν σχήμα στον νέο Γαλαξία που θα προκύψει...
Oταν η διαδικασία ολοκληρωθέι,σε περίπου 7 δισεκατομμύρια χρόνια απο τώρα,αυτή θα έιναι η εικόνα που θα αντικρύζει ο παρατηρητήs απο την Γη,που μάλλον θα έχει πάψει να υπάρχει,εξαυλωμένη πιθανότατα απο τον ηλιακό άνεμο,ωs αποτέλεσμα τηs διόγκωσηs του Ηλιου σε ερυθρό υπογίγαντα.Αυτό που φαίνεται έιναι ο πυρήναs του νεου γιγάντιου ελλειπτικού Γαλαξία,και αν αν μη τι άλλο θα είναι εντυπωσιακότατο θεάμα.

Κυριακή 24 Μαΐου 2015






Ημερομήνιεs,χρονολογίεs,επετιοι,γενέθλια,ραντεβού,ηλικίεs,χρονογράμματα...Η λίστα είναι εκτενήs,και απεικονίζει την σημασία του Χρόνου στη καθημερινή μαs ζωή.Δεν είναι καθόλου υπερβολλή να ειπωθεί οτι τα πάντα καθορίζονται απο τον Χρόνο,με μια απόλυτη νομοτέλεια,σαν ένα γραμμικό συνεχέs στο οποίο τα γεγονότα συμβαίνουν με μια εμφανώs μη αναστρέψιμη τάξη,οπώs γλαφυρά λέει έναs ορισμόs περι Χρόνου.Και φυσικά έτσι είναι αν δεχθούμε οτι η ύπαρξη μαs και το Σύμπαν υπάγονται σε μια Νευτώνεια Φυσική,που εφαρμόζεται σε έναν Ευκλείδειο γεωμετρικά΄χώρο.Υπο αυτέs τιs συνθήκεs και η ανθρώπινη αντίληψη περί Χρόνου είναι απόλυτα γραμμική και μη αναστρέψιμη.
Στιs μεγάλεs Κοσμικέs δομέs όμωs τα πράγματα δεν είναι έτσι.Η αυξανόμενη ολοένα ακτίνα του Σύμπαντοs,απόρροια τηs Διαστολήs του,μεταβάλλει τόσο την καμπυλότητα του Χώρου,όσο και την πυκνότητα τηs Ύληs.Aυτό όμωs σύμφωνα με την Γενική Θεωρία τηs Σχετικότηταs μεταβάλλει και την δίαρκεια τηs θεμελίωδουs μονάδαs του Χρόνου.Του δευτερολέπτου.Η διάρκεια του δευτερολέπτου μεταβαλλόταν ανάλογα με την φάση τηs εξέλιξηs του Σύμπαντοs.'Ετσι αν θεωρήσουμε οτι κατα τιs πρώτεs στιγμέs τηs δημιουργίαs,τόσο η πυκνότητα τηs 'υληs όσο και η καμπυλότητα του Χώρου ήσαν άπειρεs,τότε η διάρκεια του δευτερολέπτου ήταν κι'αυτή άπειρη.Ένα δευτερόλεπτο κυριολεκτικά διαρκούσε μια αιωνιότητα.
Κατά συνέπεια τα 13,7 δισεκατομμύρια χρόνια που αναφέρονται ωs ηλικία του Σύμπαντοs,είναι περισσότερο μια φιλοσοφική σύμβαση,μια προσπάθεια να "χωρέσουμε" το Σύμπαν στην δική μαs γραμμική αντίληψη,χωρίs πραγματική ουσία,καθώs το Σύμπαν και η ηλικία του ειναι ένα άθροισμα στιγμών ανόμοιαs διάρκειαs.

Πηγή και έμπνευση :Μάνοs Δανέζηs-Στράτοs Θεοδοσίου

Πέμπτη 21 Μαΐου 2015

Βρίσκεστε στο έτοs 13800.Εχετε κανονίσει μια καλοκαιρινή διανυκτέρευση στην ύπαιθρο,και καθώs κάθεστε γύρω απο την φωτιά,ατενίζετε τον νυχτερινό ουρανό,προσπαθώνταs να αναγνωρίσετε τα πιο γνωστά άστρα και αστερισμούs.Παράλληλα προσπαθείτε να προσανατολιστέιτε,βρίσκονταs τον Βορρά,ψάχνονταs τον Πολικό αστέρα.Δεν είναι και ιδαίτερα δύσκολο,καθώs ο Πολικόs Αστέραs,έιναι ένα αρκετά λαμπρό άστρο,το δεύτερο φωτεινότερο του θερινού βόρειου ουρανού.Είναι ο Βέγαs,το α του αστερισμού τηs Λύραs,που σε κάτι λιγότερο απο 12.000 χρόνια θα έιναι το ορόσημο του Βορρά.Θα έχει πάρει την θέση ένοs άλλου άστρικού γίγαντα,του Ντένεμπ (α Κύκνου),Πολικού Αστέρα απο το έτοs 10.000 και έπειτα.Μια ανάλογη διαδοχή συνεχίζεται εδώ και εκατομμύρια χρόνια.Τα πάντα στο Διάστημα βρίσκονται σε μια άεναη κίνηση,το ίδιο και η Γή.Μια απο τιs κινήσειs τηs που χρειάζεται περίπου 25.800 χρόνια για να ολοκληρωθέι,είναι και η πολύ αργή περιστροφή του άξονα τηs Γηs.Στην διαδικασία αυτή,τόσο ο Βόρειοs.όσο και ο Νότιοs Ουράνios Πόλοs δείχνουν να κινούνται κυκλικά με σημείο αναφοράs "σταθερότερα" άστρα στον ουρανό.Το φαινόμενο αυτό είναι υπεύθυνο για την περιοδική αλλαγή τόσο του Βόρειου,όσο και του Νότιου Πολικού αστέρα.Σήμερα ωs Πολικό γνωρίζουμε τον α Μικρήs Άρκτου,όπου και θα παραμείνει στην θέση αυτή για ακόμα 2000 χρόνια,όταν και θα παραχωρήσει την θέση του στο γ Κηφέα,τον Πολικό Αστέρα του έτουs 4000.O απερχόμενοs σημερινόs Πολικόs,θα πρέπει να "περιμένει" άλλα 25.800 χρόνια για να επιστρέψει στην θέση του,όταν και θα παραλάβει την "σκυτάλη" απο τον Θούμπαν του αστερισμού του Δράκοντα.Ο Θούμπαν ήταν ο Πολικόs αστέραs κατά το έτοs 3000 πΧ,εποχή ακμήs του Αιγυπτιακού πολιτισμού.Ο δέ Βέγαs,¨σηματοδότησε την αυγή του Ανθρώπινου πολιτσμού ωs Πολικόs αστέραs 14.000 χρόνια πρίν.

Τρίτη 19 Μαΐου 2015

Το πιο απομακρυσμένο αντικείμενο στον νυχτερινό ουρανό,ορατό με γυμνό μάτι,ειναι στην πραγματικότητα ο γιγάντιοs γαλαξίαs τηs Ανδρομέδαs.
Βρίσκεται σε μέση απόσταση 2,5 εκατομμρυρίων ετών φωτόs,και είναι Σπειροειδήs-ραβδωτόs όπωs και ο δικόs μαs.Mαζί με τον δικό μαs Γαλαξία,αποτελούν τα δυο μεγαλύτερα μέλη τηs Τοπικήs Ομάδαs Γαλαξιών.
Έχει διάμετρο περισσότερο απο 140.000 έτη φωτόs,και περιέχει πανω απο 1 τρισεκατομμύριο άστρα.Ενδεικτικά ο δικόs μαs Γaλαξίαs,έχει διάμετρο 100.000  έτων φωτόs,και περιέχει 200 με 400 δισεκατομμύρια άστρα.
Σχετικά "νεαροs" Γαλαξίαs,σχηματίστηκε 5 με 9 δισεκατομμύρια χρόνια πριν,απο την συγχώνευση 2 μικρότερων Πρωτογαλαξιών.
Ο τεράστιοs αριθμόs άστρων που περιέχει δικαιολογείται και απο τον εξαιρετικά υψηλό ρυθμό αστρογέννεσηs.Ειναι πολυ πλούσιοs σε μορικά νέφη υδρογόνου,τα οποιά ειναι βασικό συστατικό δημιουργίαs νέων άστρων.
Αυτό φαίνεται οτι πυροδοτήθηκε και απο την παρ'ολίγο σύγκρουση του με τον γειτονικό Γαλαξία Μ33,ο οποίοs και εμπλούτισε με νέφη υδρογόνου τον Γαλαξία τηs Ανδρομέδαs,πρίν απο 2 με 4 δισεκατομμύρια χρόνια.
Είναι επίσηs παρα πολύ πλούσιοs σε σμήνη αστερων,με περισσότερα απο 460,εκ των οποίων το καθένα αριθμέι εκατοντάδεs χιλιάδεs άστρα.
Γύρω του κινούνται "δορυφορικά" 14 νάνοι γαλαξίεs,ενώ σε περίπου 4,5 δισεκατομμύρια χρόνια αναμένεται να συγκρουστεί με τον δικό μαs.δημιουργώνταs εναν νέο κολοσσιαιο ελλεπτικό Γαλαξία,τρισεκατομυρίων άστρων.

Κυριακή 17 Μαΐου 2015

"Το Άζωτο στο DNA μαs,
Το Ασβέστιο στα δόντια μαs,
O Σίδηροs στο αίμα μαs,
O Άνθρακαs,δομικό συστατικό τηs Χημείαs μαs,
Όλα σχηματίστηκαν στο εσωτερικό αστρων που κατέρρεαν,
Ειμαστε κυριολεκτικά φτιάγμενοι απο αστρικό υλικό."
Κάπωs έτσι ο Carl Sagan,θέλησε να μεταφέρει την τεράστια σημασία που έχει για την ζωή και όχι μόνο,ο βίαιοs θάνατοs ένοs υπερμαζικού αστέρα.
Εναs θάνατοs που δίνει ζωή σε δεκάδεs,ίσωs και εκατοντάδεs νέα άστρα και πλανητικά συστήματα,καθώs το υλικό που αποβάλλεται απο τον θνήσκοντα αστέρα,δημιουργέι "νέα ζωη".Απο μια ανάλογη διαδικασία,
4,6 δισεκατομμύρια χρόνια πρίν,δημιουργήθηκε και το Ηλιακό μαs Σύστημα.
Για να γίνει έναs αστέραs supernova (ή υπερκανοφανήs),θα πρέπει τουλάχιστον να εχέι μάζα 15 φορέs αυτη του Ηλιου.Στην ουσία τα άστρα ειναι "τεράστιεs μηχανέs σύντηξηs",κάθώs σε όλη την διαρκεια τηs ζωήs τουs,μεταστοιχειώνουν το Υδρογόνο,και το Ήλιο σε βαρύτερα στοιχεία,όπωs o Ανθρακαs,το Λιθιο,ο Σιδηροs,και το Ασβεστιο.
Οταν λοιπόν τα καύσιμα εξαντληθούν,το άστρο αρχίζει να "καει" άνθρακα,την ιδια στιγμή τα βαρύτερα στοιχέια,αρχίζουν να στρωματοποιουνται γύρω απο τον πυρήνα,ασκώνταs ολοένα και μεγαλύτερη πίεση.Οταν η πίεση ξεπεράσει το κρίσιμο όριο-όριο Τσαντρασενκάρ-,αρχίζει η βαρυτική κατάρρευση προs τα "μέσα".Τελικά ο πυρήναs θερμαίνεται και γίνεται εξαιρετικά πυκνόs,με αποτέσλεσμα να αντιστρέφει την κατάρρευση,εκτινάσονταs εξαιρετικά βιαια υλικό στο Διάστημα,με ταχύτητεs που ξεπερνούν τα 30000 km/sec.
Eίναι τέτοια η φύση τηs έκρηξηs,που για σύντομο χρονικό διάστημα,εναs supernova,μπόρει να επισκιάζει τον Γαλαξία του σε λάμψη.
Με την πάροδο του χρόνου,η λάψμη σταδιακά φθίνει,αφήνονταs τον αμυδρό υπερπυκνο πυρήνα του άστρου,που ονομάζεται αστέραs νετρονίων.
Οταν δε η αρχική μάζα του άστρου ειναι μεγαλύτερη απο 30 ηλιακέs μάζεs,τότε αυτο που μένει πίσω ειναι μια μελανή οπή,μάυρη τρύπα.
Το διασκορπισθέν στο διάστημα υλικό,δημιουργέι ενα εντυπωσικό νεφέλωμα,το οποίο με την σειρά του εμπλουτίζει τα μοριακά νέφη,που οδηγούν στον σχηματισμό νέων άστρων.

Τρίτη 12 Μαΐου 2015

'Eναs πολύ αποδοτικόs και συνάμα οικονομικόs τρόποs εξόδου στο Διάστημα,είναι ο Διαστημίκοs Ανελκυστήραs.
Μια σχετικά παλια ιδέα,πρωτοδιατυπώθηκε το 1895 απο τον πρωτοπώρο Ρώσο επιστήμονα Konstantin Tsiolkovski,και έγινε αρκετα δημοφιλήs,τόσο στουs κύκλουs των επιστημόνων,οσο και σε αρκετούs συγγραφείs,όπωs ο Arthur Clarke,ο οποιόs το 1979 με το μυθιστόρημα του "Οι Πύλεs του Παραδείσου",έδωσε μια πολύ σαφή εικόνα για τον τρόπο λειτoυργίαs του.
Αποτελείται απο πολύ λεπτούs,αλλα εξαιρετικά ανθεκτικούs νανοσωλήνεs άνθρακα,με διάμετρο οχι μεγαλύτερη απο 1 cm,και πάχοs οσο μια κόλλα χαρτί,αλλα με εξαιρετική αντοχή,πολλαπλασια του χάλυβα,λόγω των ιδιοτήτων του,που απορρέουν απο τουs εξαιρετίκα ισχυρούs δεσμούs που αναπτύσουν τα μορια άνθρακα που τον αποτελούν.
Εκμετελεύεται την φυγόκεντρο δύναμη,καθώs ο μήκουs αρκετών χιλάδων χιλιομέτρων σωλήναs,παράμενει "αγκυροβολημένοs" στην επιφάνεια τηs Γήs,την ίδια στιγμή που στο άλλο άκρο του,πέρα απο την γεωστατική τροχιά (35786 χλμ),βρίσκεται ενα αντίβαρο.Το καλώδιο μένει τεντωμένο χαριs στην αντίρροπη δράση τηs φυγόκενρου δύναμηs,με την βαρυτική έλξη τηs Γήs.
Θα μπορεί να μεταφέρει φορτία απο 20 έωs 200 κιλά,με απόλυτη ασφάλεια,και με ταχύτητεs πάνω απο 200 χλμ την ώρα.
Πρόσφατα ιαπωνική εταιρία ανακοίνωσε οτι θα μπορεί να αναπτυχθεί μέχρι το 2050,καθιστώνταs παρελθόν,τουs δαπανηρούs και όχι πάντα ασφαλείs πρωοθητικούs πυράλουs,και εγκανιάζονταs μια νέα εποχή διαστημικήs εξερεύνησηs.

Σάββατο 9 Μαΐου 2015


Η μαγεία που ασκεί στον ανθρώπινο ψυχισμό η θέα του νυχτερινού έναστρου ουρανού,είναι τόσο παλιά όσο και το ανθρώπινο είδοs.Αυτό το αρχέγονο δέοs,μαγνήτισε απο πολύ νωρίs την ανθρώπινη φαντασία.Περίπου 2500 με 5.000 άστρα υπό καλέs συνθήκεs παρατήρησηs έιναι ορατά,σε αποστάσειs απο 4 έωs και 4.000 έτη φωτόs .Ηδη απο την αυγή του πολιτισμού,ο άνθρωποs προσπάθησε να κατανοήσει το μυστήριο του νυχτερινού ουρανού και των φωτεινών στιγμάτων που τον στόλιζαν.Βραχογραφίεs τηs Υστερηs Παλαιολιθικήs Εποχήs,ηλικιάs περίπου 15.000 ετών απεικονίζουν σεληνιακέs φάσειs,μεμονωμένα άστρα και πλανήτεs.Η πρώτη όμωs σοβαρότερη προσπάθεια έγινε με την μετάβαση στιs πρώτεs αγροτικέs κοινωνίεs,όταν και ο πολιτισμόs ξεκίνησε σιγά-σιγά να πάιρνει την μορφή που γνωρίζουμε σήμερα. Η πρώτη καταγεραμμένη προσπάθεια στην Ιστορία,στην ουσία τα πρώτα ψήγματα τηs επιστήμηs τηs Αστρονομίαs,ανήκουν στουs Σουμέριουs.Λαό που έζησε στην περοχή του σημερινού Ιρακ,στην έυφορη περιοχή ανάμεσα στουs ποταμούs Τίγρη και Ευφράτη.Ο πρώτοs αξιόλογοs ανθρώπινοs πολιτiσιμόs,άκμασε πρίν απο περίπου 6 με 8.000 χρόνια,και ήταν ο εφευρεύτηs των πρώτων αστερισμών,τουλάχιστον των αστερισμών που σήμερα επικρατούν.Ο Λέων,ο Τάυροs ο Αιγώκεροs άλλα και αρκετοί άλλοι,έιναι σουμεριακέs επινοήσειs,άρρηκτα δεμένεs με την Μυθολογία του αρχαίου αυτού λαού.Κάπωs έτσι ξεκινά και η ιστορία των Αστερισμών.Η τάση του ανθρώπινου εγκεφάλου να δίνει δομή στο Χαόs,όπωs έιναι ο έναστροs ουρανόs,γέννησε τουs Αστερισμούs,που σε όλουs τουs λαούs έιχαν παράλληλη μυθολογική αξία.Οι Σουμέριοι έδωσαν την σκυτάλη στουs Βαβυλώνιουs και τουs Ασσύριουs,και οι Αστερισμοί μαζί με τιs παρατηρήσειs έφτασαν στουs Αρχαίουs Ελληνεs,οι οποίοι όχι μόνο έθεσαν τιs επιστημονικέs βάσειs τηs Αστρονομίαs,άλλα ενσωμάτωσαν σχεδόν το σύνολο τηs Μυθολογίαs,μπορεί κανείs να διηγηθεί μεγάλο μέροs τηs Ελληνικήs Μυθολογίαs,μόνο κοιτάζονταs τουs Αστερισμούs.Φυσικά όλοι οι σημαντικοί πολιτισμοί έχουν ανάλογεs ιστορίεs,απο τουs Αιγύπτιουs και τουs Κινέζουs,μέχρι τουs εξαιρετικούs Μάγια,τουs Ινδιάνουs Χόπι,τουs Αβορίγινεs και τουs Πολυνήσιουs.
Σήμερα είναι αποδεκτοί 88 αστερισμοί,όπωs αυτοί καθιερώθηκαν απο την Διεθνή Αστρονομική Ενωση.48 απο αυτούs διατηρήθηκαν σχεδόν αναλοίωτοι απο την εποχή του Πτολεμαίου.Σε αυτούs προστέθηκαν άλλοι 40,σχεδόν όλοι του Νοτίου Ημισφαιρίου,όπωs κατεγράφησαν απο τουs εξερευνητέs του 16ου και 17ου αιώνα.
Η σημασία τουs είναι μεγάλη για την παρατήρηση,και την εύρεση αστρονομικών αντικειμένων.Μπορεί να δείχνουν ωs αντικείμενα με συνοχή,άλλα στην πραγματικότητα τα άστρα που απαρτίζουν τουs Αστερισμούs μπορεί να απέχουν αρκετά χιλάδεs έτη φωτόs μεταξύ τουs,και άs φαίνονται γειτονικά.
Tέλοs το σχήμα των σημερινών Αστερισμών στην πορεία του χρόνου αλλάζει,καθώs όλα στο Διάστημα βρίσκονται σε κίνηση,ανάλογα θα μεταβάλλονται και οι Αστερισμοί.Το χρονικό πλαίσιο που απαιτείται για αυτό ξεπερνά κατά πολύ την ανθρώπινη ζωή.Η Μεγάλη Αρκτοs 20.000 πρίν ήταν αρκετά διαφορετική απο οτι σήμερα,όπωs θα έιναι ανάλογα διαφορετική σε 20.000 χρόνια στο Μέλλον.

Τρίτη 5 Μαΐου 2015




Με την πρόσφατη ανακάλυψη του Kepler 186f,του πρώτου "γήινου" πλανήτη
στη κατοικίσημη ζώνη ένοs άλλου άστρου,έχει ανάψει για τα καλά η συζήτηση
για την ύπαρξη ζωήs εκτόs τηs Γήs και μάλιστα έλογηs.
Φυσικά η όλη συζήτηση δεν είναι κάτι νέο,καθώs οι πρώτεs αναζητήσειs στο θέμα
χάνονται στα βάθη τηs Αρχαιότηταs.Tο θέμα αναζοπυρώθηκε για τα κάλα όμωs εδώ
και λίγο καιρό.
Η απουσία ατράνταχτων αποδείξεων για την ύπαρξη έλογηs ζωήs μπορεί να
πικραίνει τουs υποστηρηκτέs των εξωγήινων πολιτισμών,και να προκαλεί την
λογική,αναλογιζόμενοs κανείs τόσο την αχανή εκταση του Σύμπαντοs (92,6 δισ
ετη φωτόs,και διαστέλεται),όσο και των δισεκατομυρίων πλανητων (40 δισ συμφωνα
με υπολογισμούs στον Γαλαξία μαs μόνο) με "προδιαγραφέs" Γηs.Μέχρι όμωs να
λάβει χώρα η "πρωτη επαφή" με τον οποιονδήποτε ξένο πολιτισμό,ο υγιήs σκεπτικισμόs είναι ο καλύτεροs σύμβουλοs.
Aκριβώs αυτή την απορία εκφράζει το περίφημο "Παράδοξο του Φέρμι".
Διατυπωμένο το 1950 απο τον διάσημο Ιταλό φυσικό Ενρίκο Φέρμι,στο περιθώριο
ενόs γέυματοs με άλλουs εξέχοντεs επιστήμονεs (κυριολεκτικά μεταξύ "τύρου και αχλάδου"),το Παράδοξο επιγραμματικά εκφράζει την αντίθεση ανάμεσα στιs θεωρητικέs πιθανότητεs ύπαρξηs εξωγήινων πολιτισμών,και στην απουσία απόδείξεων για την ύπαρξη τουs.Βάσει τόσο τηs ηλικίαs και τηs έκτασηs του Σύμπαντοs,όσο και του άπειρου αριθμού αστρικών συστηματων,οι δυνητικά ανεπτυγμένοι πολιτισμόι έιναι πάρα πολλοι,και θεωρητικά θα έπρεπε 'ηδη να
γνωρίζαμε την ύπαρξη τουs.Το απλό όσο και ουσιαστικό ερώτημα του Φέρμι
"Που έιναι?",έγινε το 1975 και επίσημη εργασια απο τον Αμερικό φυσικό Μαικλ Χάρτ,γι'αυτό ενιοτε αναφέρεται και ωs Παράδοξο του Φέρμι και Χαρτ.
Πολλέs εξηγήσειs έχουν ανα διαστηματα δοθέι,καθώs το ζήτημα έιναι τεράστιο,και αγγίζει πολλέs πτυχέs,έχονταs φιλοσοφικέs,κοινωνικέs ακόμα και θρησκευτικέs προεκτάσειs.




Ανάλογα με την προσέγγιση και το πλαισιο που δίνονται οι απαντήσειs,
αγγίζουν εκτόs απο το επιστημονικό και το φιλοσοφικό πλάισιο.Υπο αυτό
το πρίσμα οι απαντήσειs που ανα διαστήματα έχουν παρουσιαστεί μπορόυν
να συνοψιστούν στα εξήs:
1) Είναι ήδη εδώ,αλλα δεν έχουμε ακόμα έρθει σε επαφή
2) Υφίστανται,άλλα δεν έχουν έρθει ακόμα,δεδομένων των αχανών αποστάσεων,ή
τηs "αδιαφορίαs" τουs για έμάs.
3)Δεν υφίστανται καθόλου
4) Οι πλανήτεs με τιs κατάλληλεs συνθήκεs έιναι σπάνιοι
5) Η ίδια η ζωή ειναι σπάνια
6)Η ζωή έιναι δύσκολο να αναπτυχθέι
7)Εξελιγμένοι πολιτισμοί αυτοκαταστρέφονται σε σύντομο χρονικό
διαστημα.
Μια περισσότερο επιστημονική προσέγγιση δοθηκε το 1996 απο τον
Robin Hanson.Η προσέγγιση αυτή γνωστή και ωs Μεγάλο Φίλτρο,συνοψίζει
σε 7 τα απαραίτητα δεδομένα σε κάποιον πλανήτη,δεδομένα που δυνητικά
οδηγούν στην εμφάνιση ευφυούs ζωήs και λογικά παλιτισμού.Με οδηγό
την διαδικασία που έλαβε χώρα στην Γή,κάθε ένα απο τα 7 βήματα έιναι απαραίτητο,
και η απουσία έστω και ένοs απο αυτά δεν οδηγεί στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
1) Το κατάλληλο αστρικο σύστημα,με το κατάλληλο άστρο,και γαιώδειs πλανήτεs
στην κατοικίσημη ζωνη
2)Αυτοναπαραγόμενα μόρια (πχ RNA)
3)Απλή (προκαρυωτική) μονοκύτταρη ζωή (βακτήρια)
4)Σύνθετη μονοκύτταρρη (ευκαρυωτική) ζωή (Πρωτόζωα)
5)Οργανισμοί με ικανότητα σεξουαλικήs αναπαραγωγήs
6)Πολυκύτταροι οργανισμοί
7)Οργανισμοί με μεγαλουs εγκεφάλουs ή ανάλογη εγκεφαλική λειτουργία,που
χρησιμοποιούν εργαλέια.